Thuyết minh về Dân ca quan họ Bắc Ninh – hát dân ca quan họ

“Làng quan họ quê tôi, tháng giêng mùa hát hội, những đêm trăng hát gọi …”, mỗi lần nghe thấy câu hát này, tôi lại mường tượng ra cảnh các liền anh liền chị hát đối đáp giao duyên trong mùa lễ hội quan họ, còn bạn thì sao, bạn có biết về nét sinh hoạt vô cùng mới lạ này hay không, cùng đón đọc bài Thuyết minh về Dân ca quan họ Bắc Ninh để tìm hiểu nhé.

Đề bài: Thuyết minh về Dân ca quan họ Bắc Ninh

Mục Lục nội dung:
Ι. Dàn ý cụ thể
II. Bài văn mẫu

Bài văn mẫu Thuyết minh về Dân ca quan họ Bắc Ninh

Ι. Dàn ý Thuyết minh về Dân ca quan họ Bắc Ninh (Chuẩn)

1. Mở bài

Giới thiệu về dân ca quan họ Bắc Ninh

2. Thân bài

* Nguồn gốc tạo dựng:
– Dân ca quan họ là một làn điệu dân ca tiêu biểu của vùng đồng bằng Sông Hồng.
– Tạo dựng từ thế kỉ XVII ở vùng Kinh Bắc xưa, nay là 2 tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang.

* Giới thiệu về dân ca quan họ Bắc Ninh:
– Là lối hát giao duyên giữa người nam và nữ nhằm giãi bày, giãi bày tâm sự
– Liền anh, liền chị dùng những câu hát ý nhị, giọng hát mượt mà sâu lắng để bộc lộ xúc cảm trong tâm hồn mình
– Quan họ truyền thống thường được hát vào mùa xuân hay mùa thu là những mùa tươi đẹp nhất trong năm
– Hát quan họ có ba hình thức thông dụng nhất là hát canh, hát phục vụ lễ hội và hát thi đấu giành giải, mỗi một thể loại đều có nét rực rỡ và dấu ấn riêng.

– Trang phục:
+ Liền anh: Mặc áo dào 5 thân, áo dài bên ngoài thường màu đen
+ Liền chị: Áo mớ ba mớ bảy, áo dài ngoài thường màu nâu, tím thẫm

* Ý nghĩa:
– Quan họ là loại hình văn hóa rực rỡ lưu giữ những vẻ đẹp truyền thống xa xưa
– Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại được UNESCO thừa nhận

3. Kết bài

Cảm nghĩ về quan họ Bắc Ninh: Tài sản vô giá của dân tộc, nó cần nuôi dưỡng bảo tồn, phát huy và lưu truyền cho thế hệ trẻ mai sau

II. Bài văn mẫu Thuyết minh về Dân ca quan họ Bắc Ninh

Người Việt ta luôn tự hào là “Đất nước ngàn năm văn hiến” với sự giao thoa của nhiều nền văn hoá. Dưới hàng nghìn năm Bắc thuộc cùng ách thống trị của thực dân Pháp, nền văn hoá của ta đã tiếp thụ những giá trịvăn hóa mới nhưng vẫn giữ lại được nét tinh hoa của dân tộc, để từ đó sáng tạo ra những loại hình văn nghệ vô cùng rực rỡ, mang lại giá trị to lớn cho nền văn hoá Việt. Dân ca quan họ Bắc Ninh chính là một trong những loại hình văn nghệ ấy, nó có sức lan toả mạnh mẽ lay động người nghe bằng những câu hát giao duyên dịu dàng mà đằm thắm ân tình xứ Bắc.

Dân ca quan họ là một làn điệu dân ca tiêu biểu của vùng đồng bằng Sông Hồng thuộc miền Bắc nước ta, được tạo dựng từ rất lâu đời ở vùng Kinh Bắc xưa, hầu hết là thuộc hai tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh với dòng sông Cầu chảy ngang. Theo các nhà tìm hiểu khoa học Quan họ có từ thế kỷ thứ XVII, được bắt nguồn từ tục kết chạ giữa bà con lối xóm. Tên gọi “Quan họ” có thể thể hiểu theo truyền thuyết có một ông quan trong lần qua xứ Kinh Bắc, vô tình nghe được và lấy làm say mê những câu hát ngọt ngào của các liền anh, liền chị, những người cùng có sở thích ca hát dòng nhạc này và người ta gọi là đó một “họ”. Nhưng cách giải thích này cũng chỉ đúng ở một khía cạnh nào đó, ngoài ra còn rất nhiều cách lý giải khác liên quan đến nếp sinh hoạt văn hóa và chính sách thời bấy giờ.

Dân ca Quan họ là lối hát giao duyên giữa người nam và nữ, là hình thức trao đổi giãi bày tâm tư, tình cảm giữa liền anh và liền chị. Họ dùng những câu hát ý nhị, giọng hát mượt mà sâu lắng để bộc lộ xúc cảm trong tâm hồn mình. Những làn điệu Quan họ truyền thống thường được hát vào mùa xuân hay mùa thu là những mùa tươi đẹp nhất trong năm, khi ấy câu hát Quan họ sôi động, tưng bừng làng trên, thôn dưới, làm thổn thức biết bao trái tim người yêu văn nghệ. Thông thường quan họ thông dụng lối hát đối đáp giữa trai và gái, có thể cùng một làng hoặc khác làng, cái khó là ở chỗ cùng một nhạc điệu nhưng người hát phải tự tìm lời thích hợp để đối qua đối lại, tạo thêm phần mê hoặc và không bị nhàm chán, ấy là điểm rực rỡ mà không phải ai cũng hát được. Các đôi nam nữ cất lên những câu hát dạt dào xúc cảm, lắng đọng tâm tình, đó có thể là những câu hát được lấy từ lời thơ, lời ca dao trong sáng, ý nhị. Quan họ là thể loại nhạc trữ tình nên cách hát và luyến láy được trau chuốt rất kỹ lưỡng, gồm nhiều kỹ thuật sao cho âm điệu vừa vang, rền lại vừa nền, nảy, nghe như rót mật vào tai, vô cùng ngọt ngào tình cảm, như dòng chảy mượt mà của dòng sông Cầu – “dòng sông Quan họ”. Hát quan họ có ba hình thức thông dụng nhất là hát canh, hát phục vụ lễ hội và hát thi đấu giành giải, mỗi một thể loại đều có nét rực rỡ và dấu ấn riêng.

Trang phục cũng là một điểm nổi trội trong văn nghệ Dân ca Quan họ, các liền anh liền chị khoác lên mình những bộ quần áo rực rỡ sắc màu tôn lên vẻ đẹp thanh lịch, quý phái của người con Kinh Bắc. Về phía nam, các liền anh khoác lên mình tấm áo dài mỏng thẫm màu, bên trong là áo trắng cùng quần lĩnh trắng, ống rộng, phẳng phiu, đầu đội khăn xếp, tay có thể cầm quạt hoặc cầm chiếc dù đen, càng tăng thêm vẻ đĩnh đạc, truyền thống đậm chất văn hóa vùng Kinh Bắc. Trang phục liền chị phức tạp và tỉ mỉ hơn các liền anh rất nhiều, các chị sẽ mặc những bộ áo mớ ba mớ bảy nhiều màu sắc sặc sỡ như đỏ, vàng, xanh phối cùng với chiếc thắt lưng hoa đào, chít tóc bằng khăn mỏ quạ, đầu đội nón quai thao trắng, hoặc cầm ở tay, cho thêm phần duyên dáng, thướt tha. Những câu hát cất cánh bổng, da diết, ngọt ngào kết phù hợp với trang phục đặc biệt như vậy đã làm tăng thêm vẻ đẹp cho những người hát giao duyên.

Quan họ là một loại hình văn hóa rực rỡ, vẫn còn được phát triển cho đến ngày nay, ở nó còn lưu giữ những vẻ đẹp truyền thống xa xưa, nhưng đến hiện tại đã được những người tiếp nối phát triển và sáng tạo ra những cái mới để quan họ không bị lạc hậu so với thời kì.Quan họ được xem là dòng nhạc dân ca trữ tình có nguồn nhạc điệu phong phúvà phong phú nhất ở Việt Nam, tính cho đến nay tất cả chúng ta còn lưu giữ được khoảng 300 bài quan họ có nhạc điệu khác nhau và được ghi chép thành các bản nhạc, ngoài ra còn tồn tại rất nhiều các nhạc điệu không được ký âm chính thức mà chỉ được truyền miệng từ đời này từ trần khác. Các làn điệu quan họ truyền thống phải nói đến là: Đường bạn Kim Loan, Cây gạo, La hời, Tình tang,…Hát Quan họ khi nào cũng có ba chặng, chặng mở màn thuộc giọng lề lối, khi hát xong khoảng mười bài giọng lề lối người hát chuyển sang giọng sổng để tiếp vào chặng giữa, các bài ở chặng giữa là ở giọng vặt, chặng cuối là giọng giã bạn. Làn điệu quan họ là những tiếng hát thân tình, ngọt ngào mềm mại, người hát luôn trong trạng thái say mê, vui thú, chăm sóc thổi hồn vào tình ngôn từ làm cho âm hưởng của toàn bài luôn vang vọng và thấm đẫm vào tâm hồn những người thưởng thức, khiến ta phải trầm trồ, thán phục trước sức hút của thứ dân ca truyền thống, và cũng rất kén người nghe này.

Vào ngày 30 tháng 9 năm 2009, dân ca Quan họ Bắc Ninh đã chính thức được UNESCO thừa nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, đây là một điều đáng mừng, là nguồn động lực để dân ca Quan họ tiếp tục phát triển và ghi lại những dấu ấn truyền thống tốt đẹp của dân tộc, như một nét đẹp văn hóa rực rỡ của Việt Nam. Ngày nay cùng với sự phát triển của quốc gia, Quan họ không còn bị bó hẹp trong không gian làng, xã mà nó đang dần lan toả khắp mọi miền quốc gia, trở thành nét văn hoá rực rỡ và là niềm tự hào của người dân Việt Nam.

Dân ca Quan họ Bắc Ninh quả là một tài sản vô giá của dân tộc, nó cần nuôi dưỡng bảo tồn, phát huy và lưu truyền cho thế hệ trẻ mai sau.Mỗi tất cả chúng ta người con đất Việt cần phải biết trân trọng và thêm yêu những giá trị truyền thống tốt đẹp, để chúng được trường tồn với thời gian, không bị đi vào quên lãng, giữa nhịp sống hiện đại xô bồ.

——————–HẾT———————

Tìm tòi sự phong phú của văn hóa truyền truyền thống Việt Nam, bên cạnh bài văn mẫu Thuyết minh về Quan họ Bắc Ninh trên đây, các em có thể tham khảo thêm: Thuyết minh về lễ hội chọi trâu Đồ Sơn, Thuyết minh một lễ hội ngày xuân – Lễ hội đền Trần, Thuyết minh về một lễ hội truyền thống dân tộc, Thuyết minh về lễ hội đua voi ở Tây Nguyên