Để cuộc sống vợ chồng hạnh phúc – tâm sự cuộc sống vợ chồng

Để cuộc sống vợ chồng hạnh phúc

(07/10/2020, 07:50)

Trong cục diện hiện tại, trước xu hướng hội nhập và phát triển, gia đình Việt Nam đang ngày càng phức tạp và phong phú do nhiều thay đổi: sự giảm nhanh chóng mức sinh, tuổi thành hôn được nâng cao, có những ngườι không thành hôn trong cả cuộc sống, tăng trưởng ly hôn, sinh con ngoài giá thú, nhất là những thay đổi trong quan hệ vợ chồng, cha mẹ – con cháu… đã và đang táͼ động vào nền tảng hạnh phúc gia đình (nhất là xu thế đề cao cá nhân). Cũng chính vì vậy, trong nhiều năm trở lại đây, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm tới vấn đề xây dựng gia đình, văn hóa gia đình nhằm giữ gìn và phát huy những giá trị tích cực và hạn chế những dấu hiệu tiêu cực. Trong nhiều phương án được mang ra hiện tại, có thể nhận thấy rằng, một trong những phương án trọng yếu và mang tính kiên cố nhất chính là xây dựng các mối quan hệ cơ bản trong nhà, bao gồm: mối quan hệ giữa vợ và chồng, mối quan hệ cha mẹ – con cháu, mối quan hệ ông bà – con cháu, mối quan hệ anh chị em trong nhà…trong đó, mối quan hệ vợ chồng được đặc biệt coi trọng bởi đây là mối quan hệ trước nhất và cơ bản nhất nhằm duy trì sự kiên cố của gia đình. Sợi dây ràng buộc, gắn bó vợ chồng cũng như các thành viên khác trong nhà không chỉ là những mối liên hệ vật chất mà đang là những mối liên hệ tình cảm. Do đó, các tiêu chuẩn trong mối quan hệ vợ chồng: sự thủy chung, tôn trọng và yêu thương lẫn nhau và chia sẻ trí não, trách nhiệm, tình cảm với nhau giữa vợ và chồng… sẽ tạo thành sự ổn định về trí não, sự thăng bằng về tâm lý cho mỗi thành viên trong gia

1. Sự thủy chung trong quan hệ vợ chồng

Đây là một trong những yếu tố hàng đầu giúp duy trì hạnh phúc, tình yêu và sự kiên cố của mỗi gia đình. Thủy chung là việc người vợ, người chồng đều luôn luôn phải có tình cảm trước sau như một, tin tưởng ở nhau, không thay đổi trước bất kì sóng gió, cám dỗ nào. Sự thủy chung trong quan hệ vợ chồng giúp mỗi người tìm thấy ý nghĩa và giá trị đích thực trong đời sống hôn phối và luôn muốn giữ gìn nó. Trước đó trong nhà Việt Nam truyền thống, sự thủy chung vợ chồng là một giá trị đạo đức rất được coi trọng. Thế nên những kẻ bạc tình bị lên án mạnh mẽ và ly hôn là điều không thể chấp thuận được. Sự tan vỡ của hôn phối của vợ chồng không đang là chuyện riêng của hai người mà sẽ tác động trực tiếp đó uy tín của gia đình, làm “mất mặt” cha mẹ, họ hàng, làng xóm cười chê. Do đó, lý tưởng của hôn phối phải là một vợ một chồng sống với nhau đến đầu bạc răng long.

Trong đời sống xã hội ngày càng phong phú và phức tạp hiện tại, người vợ hay chồng làm việc trong những môi trường khác nhau, tiếp xúc với nhiều người khác nhau, thỉnh thoảng có thể có những người có phẩm chất, điều kiện tốt hơn vợ hay chồng mình. Vì vậy, nếu không thủy chung tất cả chúng ta đơn giản bị rơi vào những cuộc tình, tìm thú vui ngoài hôn phối. Điều này dễ gây sự rạn nứt, tan vỡ gia đình. Bởi vậy, trước những đổi thay của tình cảm, sự cám dỗ của những người khác giới xung quanh, những giây phút yếu lòng, người vợ hay chồng luôn luôn phải kiên định, không bị ngả nghiêng và luôn cần giữ lửa hạnh phúc trong nhà, giữ thăng bằng, tránh vội vàng từ bỏ hạnh phúc hay đuổi theo tiếng gọi của tình cảm nhất thời mà quên đi những giá trị và tình cảm đã được vun đắp qua những năm tháng cùng nhau.

Mặt khác, thủy chung vợ chồng đang là sự không chia sẻ tình dục với người khác ngoài vợ hoặc chồng của mình. Điều này nó không chỉ có ý nghĩa về mặt tự nhiên mà còn mang ý nghĩa đạo đức và được pháp luật quy định. Bởi về mặt tự nhiên, thủy chung trong quan hệ tình dục là một nhu cầu tự thân của những người yêu nhau, chỉ muốn dâng hiến cho người mình yêu. Về đạo đức, dư luận xã hội lên án hành vi quan hệ tình dục ngoài hôn phối. Về pháp luật, luật Hôn phối và gia đình không cho phép những người đã có vợ có chồng chung sống như vợ chồng với người không phải là vợ hoặc chồng mình.

Sự thủy chung trong quan hệ vợ chồng, cũng như trong tình yêu nam nữ, không phải là thứ tình cảm vĩnh cửu, “nhất thành bất biến”. Nó luôn luôn đứng trước những thử thách, khó khăn. Nó phụ thuộc rất nhiều vào văn nghệ sống và những nỗ lực của các cặp vợ chồng.

2,  Tôn trọng và yêu thương lẫn nhau

Có thể nói, tôn trọng lẫn nhau là phép tắc hàng đầu trong quan hệ vợ chồng, giúp duy trì cuộc hôn phối kiên cố. Bởi sự tôn trọng giữa vợ và chồng sẽ thỏa mãn các nhu cầu liên quan đến nhân quyền, nhất định nhân thân, đề cao lòng tự trọng và nhất định phẩm chất của mỗi người. Trong cuộc sống vợ chồng có rất nhiều cách trổ tài sự tôn trọng, như: sự coi trọng lời hứa, trong giao tiếp ứng xử mỗi ngày dùng những cử chỉ, hành vi, lời nói, thái độ thích hợp, đề cao nhân thân của người kia, không làm tổn thương hay hạ thấp nhân phẩm …đó đều là những phương pháp để mỗi người trổ tài sự tôn trọng so với nhau đồng thời trổ tài sự tự trọng của chính mình.

Mặt khác, bản chất của tôn trọng là sự thừa nhận hay ghi nhận sự tồn tại của bên kia như là chính họ chứ không phải là họ theo kiểu mình hoặc mình muốn. Do vậy, khi đã là vợ chồng cần tôn trọng cá tính, sở thích, nhu cầu…của nhau. Thực tiễn cho thấy, trong cuộc sống mỗi người là một cá thể độc lập, có những nét riêng, không ai giống ai từ năng lực, trình độ, vốn sống, sở thích, tính cách…Vợ chồng cần phải nắm bắt những nét riêng đó, vui vẻ chấp thuận và yêu những gì vốn có từ bạn trăm năm. Vợ chồng phải biết loại bỏ tính độc đoán, chuyên quyền và ích kỷ, cái Tôi của mỗi người. Đặc biệt, trong nhà Việt Nam truyền thống với tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, vai trò của người đàn ông rất được coi trọng. Cũng chính vì thế, người chồng thường có tư tưởng gia trưởng vợ phải phục tùng, vâng lệnh chồng, không được bộc bạch ý kiến cá nhân của mình. Điều này đã tạo ra sự bất đồng đẳng trong nhà, sự thiếu tôn trọng so với người vợ. Do đó, trong nhà vợ chồng cần đồng đẳng như nhau, chia sẻ ý kiến, chính kiến góp phần tạo dựng và duy trì hạnh phúc gia đình.

Bên cạnh sự tôn trọng, vợ chồng cần phải biết thương yêu, hiểu biết và chia sẻ niềm vui, nỗi buồn cũng như thuận tiện và khó khăn với nhau trong cuộc sống. Mỗi cặp vợ chồng cần phải biết luôn luôn giữ gìn tình yêu buổi ban đầu, duy trì “ngọn lửa đam mê”, vun đắp và phát triển nó trong suốt cuộc sống. Để làm được điều này, mỗi người phải luôn bộc bạch tình cảm của mình với người bạn trăm năm bằng nhiều cách khác nhau, dành thời gian cho nhau và tạo không gian lãng mạn riêng cho hai người. Có thể này là những lời nói, cử chỉ yêu thương, sự quan tâm, chăm sóc lẫn nhau mỗi ngày từ những điều nhỏ nhất.

Cuộc sống có rất nhiều điều thú vị nhưng cũng đầy sóng gió. Cũng chính vì vậy, dù trong bất kì hoàn cảnh nào vợ chồng đều phải biết chia sẻ, cùng chung lưng đấu cật, thông cảm và trợ giúp lẫn nhau để cùng nhau xây đắp hạnh phúc. Cuộc sống mỗi loài người đều phải trải qua những bước thăng trầm. Do đó, khi gặp khó khăn vợ chồng cùng nhau khuyến khích, chia sẻ, cùng nhau chèo lái con thuyền đi đến bờ bến hạnh phúc.

3. Trách nhiệm của vợ chồng trong cuộc sống gia đình: chăm sóc nhau; cùng có trách nhiệm trong nuôi dạy con cháu, làm việc nhà, đóng góp tài chính gia đình

Có thể nói, yếu tố khởi đầu tạo thành gia đình chính là hôn phối. Từ quan hệ hôn phối tạo thành các mối quan hệ khác. Trong số đó, hôn phối là yếu tố nền tảng tạo sự kiên cố của gia đình. Để duy trì được cuộc hôn phối kiên cố, mỗi người khi làm vợ, làm chồng không chỉ giữ gìn và thắp lửa tình yêu, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn mà còn tồn tại trách nhiệm, bổn phận với nhau và với chính cuộc sống mà cả hai cùng tạo dựng. Nghĩa vụ, trách nhiệm đó được trổ tài qua việc vợ chồng cùng chăm sóc nhau, cùng có trách nhiệm trong nuôi dạy con cháu, làm việc nhà và đóng góp tài chính.

Khi đã là vợ là chồng mỗi người cần phải biết dành thời gian cho nhau và cho con cháu. Trong cuộc sống hiện tại, hình như ai cũng có công việc, sự nghiệp riêng. Nhiều người vì tính chất, stress công việc và những mục tiêu theo đuổi mà sao nhãng hoặc quên đi việc chăm sóc người bạn trăm năm của mình, chăm sóc con cháu. Khi công thành danh toại nhìn lại mới nhận thấy rằng mình đã đánh mất đi một phần giá trị đích thực của cuộc sống. Do đó, ngay từ những năm tháng trước nhất của đời sống vợ chồng, cả hai cần phải có sự trao đổi, thống nhất về việc chăm sóc gia đình, con cháu. Mỗi người hãy coi con cháu như là sự nghiệp của mình thì chắc cú tất cả chúng ta sẽ biết cách sắp xếp công việc, dành thời gian cho con. Cha mẹ luôn luôn cần phải biết nuôi dưỡng, chăm sóc đời sống vật chất và trí não cho con cháu; chăm sóc, tạo điều kiện học tập, phát triển đạo đức, trí lực, bảo vệ quyền lợi đồng thời là tấm gương sáng cho con. Tổ chức cuộc sống vợ chồng và chăm sóc, nuôi dạy con là trách nhiệm của cả vợ và chồng. Do đó, người chồng cần tránh việc phó mặc mọi việc gia đình, chăm sóc nuôi dạy con cháu cho vợ. Thay vào đó, cả hai hãy cùng nhau chia sẻ trách nhiệm, nghĩa vụ so với gia đình nhằm xây đắp tổ ấm hạnh phúc.

Tuy nhiên, sự chia sẻ, trợ giúp, đóng góp về tài chính nhằm thỏa mãn nhu cầu vật chất cũng đóng vai trò hết sức trọng yếu. Trước đó, trong sự phân định tính năng, nghĩa vụ so với gia đình ông cha ta từng nói “đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm”. Như vậy, trách nhiệm chính của người chồng là kiếm tiền nhằm tạo dựng nền tảng vững chắc cho gia đình còn người vợ sẽ là người giữ gìn hơi ấm gia đình. Tuy nhiên, ngày nay, trách nhiệm đó được san sẻ cho cả vợ và chồng. Vợ chồng phải cùng nhau tạo dựng, chung lưng đấu cật, tìm kiếm thời dịp làm giàu, phát triển kinh tế gia đình. Dù là vợ hay chồng cũng phải luôn ủng hộ, trợ giúp, chia sẻ, thông cảm với nhau trong công việc, sự nghiệp. Tránh trường hợp mỗi người chỉ biết tạo dựng theo đuổi sự nghiệp cá nhân mà quên đi hoặc coi khinh người bạn trăm năm của mình. Hoặc thỉnh thoảng một người vợ hoặc chồng chỉ yên phận thủ thường, ỷ lại vào người kia, sống lười biếng, vô trách nhiệm. Nếu trong cuộc sống vợ chồng cả hai không có đóng góp chung về tài chính, kinh tế gia đình khó khăn dễ dẫn theo tranh chấp, xung đột và những rạn nứt không đáng có, hậu quả có thể là “Đường ai nấy đi”, “Tan đàn xẻ nghé”. Cũng chính vì vậy, hơn khi nào hết, hạnh phúc gia đình cần được tạo dựng từ nền tảng vững chắc mà hơn hết là việc thỏa mãn những nhu cầu vật chất, đồng thời là nền tảng để thỏa mãn nhu cầu trí não. Khi cả hai nhu cầu đó được thỏa mãn thì vợ chồng sẽ hạnh phúc, vui vẻ, cùng chung sức chung lòng tạo dựng tổ ấm gia đình. 

4. Lắng nghe, cùng nhau thảo luận những vấn đề chung, hòa nhã với nhau

Có thể nói, giao tiếp vợ chồng phản ánh đời sống trí não của các cặp vợ chồng. Điều này được trổ tài qua việc vợ chồng có thường xuyên giao tiếp với nhau không, các phương thức giao tiếp và sự chia sẻ, cùng nhau thảo luận những vấn đề chung trong cuộc sống. Điều trước nhất trong giao tiếp vợ chồng là sự biết lắng nghe nhau trong giao tiếp. Dù là vợ hay chồng, cả hai đều cần phải biết đặt mình vào vị trí, tình cảnh của người khác để hiểu được họ có cảm nghĩ như vậy nào, hiểu được tâm tư tình cảm của nhau. Trong lắng nghe, vợ hay chồng không chỉ nghe đơn giản bằng tai (nhằm lưu giữ và định dạng thông tin) mà trọng yếu hơn là nghe bằng mắt, bằng cả trái tim để hiểu được những xúc cảm, nhu cầu của người kia. Điều đó có nghĩa là lắng nghe không chỉ những điều người khác nói nên lời, mà cả những gì không nói lên được, những gì bộc lộ qua ánh nhìn, nét mặt, tư thế, điệu bộ… Người nghe phải xem xét cả thái độ người nói cộng với phán đoán, sự trải nghiệm trong cuộc sống, hoặc cần phải có sự thấu hiểu giao thoa giữa người nói với người nghe thì mới có thể thấu hiểu được thông tin người nói phát ra. Điều này sẽ giúp tạo dựng được tình cảm tốt đẹp giữa vợ và chồng vì đã giải quyết được nhu cầu, muốn được hiểu, được nhất định, được nhìn nhận cao, được cảm thấy có ích từ cả hai phía. Sau thời điểm đã thỏa mãn nhu cầu hầu hết đó, cả hai người có thể tập trung phát huy sự tác động và khắc phục vấn đề.

Sự giao tiếp giữa vợ và chồng thỉnh thoảng đơn giản chỉ là sự chào hỏi nhau bằng những cử chỉ, lời nói thân mật, smartphone nhắn tin cho nhau mỗi khi đi công tác xa, tổ chức các ngày lễ kỷ niệm, tặng hoa, tặng quà cho nhau…nhằm biểu lộ sự quan tâm, sự yêu thương và vun đắp tình cảm.

Mặt khác, giao tiếp vợ chồng không chỉ hạn chế trong phạm vi vợ chồng mà còn bao hàm cả giao tiếp của vợ chồng với những người có quan hệ với người vợ hoặc người chồng của mình như bố mẹ, họ hàng, anh chị em, hàng xóm, đồng bọn…Mỗi người dù là vợ hay chồng đều có những mối quan hệ đồng bọn, đồng nghiệp và nhiều mối quan hệ khác. Do đó, vợ chồng phải luôn biết tôn trọng các mối quan hệ của nhau. Người ta thường nói “Giàu vì bạn, sang vì vợ”, là người vợ bạn phải luôn biết hòa đồng, quan tâm đến bạn của chồng, tránh làm mất thể diện của chồng trước đồng bọn. Trái lại, người chồng cũng phải luôn biết và tôn trọng các mối quan hệ của vợ. Vợ chồng cùng phải biết quan tâm đến họ hàng nội ngoại đôi bên, giữ gìn mối quan hệ với hàng xóm láng giềng. Nhìn chung, cho dù ở hoàn cảnh nào thì vợ chồng luôn cần chăm sóc, bồi đắp đời sống trí não giữa các thành viên và cùng sát cánh cùng nhau.

Trong cuộc sống gia đình, vợ chồng phải biết giữ hòa khí và phải biết thỏa hiệp. Đây là cách tốt nhất để khắc phục bất đồng, tranh chấp giữa hai vợ chồng. Từ xa xưa, ông cha ta đã tóm gọn: “Thuận vợ thuần chồng tát bể đông cũng cạn” hay “Chồng giận thì vợ bớt lời/Cơm sôi nhỏ lửa có đời nào khê”. Do đó, khi vợ chồng bất đồng ý kiến mỗi người nên kiềm chế cái tôi của mình. Không nên vì cái tôi mà một mực làm theo ý mình, cho rằng mình đúng và quyết bảo vệ đến cùng. Điều này không hề có lợi trong quan hệ vợ chồng mà trái lại dễ gây tranh chấp, xung đột dẫn theo sự rạn nứt tình cảm và dần dần tan vỡ gia đình. Khi không cùng ý kiến vợ chồng nên tìm phương pháp để có thể trò chuyện được với nhau một cách cởi mở, chân tình trên trí não xây dựng; học cách ứng xử khéo léo, tế nhị. Mỗi người hãy nỗ lực đặt mình vào hoàn cảnh của người khác để thông cảm và thấu hiểu. Đồng thời, vợ chồng phải biết tôn trọng, rộng lượng, tha thứ và bỏ qua sai lầm của nhau mỗi khi ai vi phạm sai lầm, sơ suất. Chính lòng nhân ái, vị tha sẽ giúp mỗi người giảm được sự stress, tức giận, điềm tĩnh nhìn nhận lại vấn đề, phân biệt đúng/sai và cùng nhau sửa lỗi.

Gia đình là tế bào của xã hội “Gia đình tốt thì xã hội mới tốt, xã hội tốt thì gia đình càng tốt” (chủ tịch Hồ Chí Minh). Vì vậy mà các quốc gia trên toàn cầu đều đề cao gia đình, coi gia đình là trọng yếu so với cuộc sống mỗi loài người đồng thời quan tâm tới việc hoạch định quyết sách kế sách về gia đình, giáo dục thế hệ trẻ ý nghĩa xây dựng gia đình. Ở Việt Nam, trong những năm gần đây, vấn đề gia đình và giáo dục gia đình luôn được đề cao và quan tâm. Cũng chính vì vậy, nhiều văn bản, chỉ thị được mang ra nhằm định hướng giá trị, giáo dục đạo đức, xây dựng các tiêu chuẩn ứng xử trong các mối quan hệ trong nhà. Trong số đó, ứng xử vợ chồng vẫn luôn là một trong những mối quan hệ hầu hết, cơ bản cần được quan tâm. Trong cục diện đời sống xã hội hiện tại, trước làn sóng hội nhập và phát triển, mối quan hệ vợ chồng đã có  nhiều thay đổi (sự đồng đẳng giữa vợ và chồng, đề cao giá trị cá nhân…), tuy nhiên, điều cơ bản và thiết yếu nhất để duy trì, giữ gìn hạnh phúc vợ chồng vẫn được xây dựng trên những nền tảng cơ bản: sự thủy chung, nghĩa tình, trách nhiệm, sự tôn trọng, yêu thương lẫn nhau…bởi xét cho cùng thì hạnh phúc chính là sự xẻ chia. Nếu cả hai vợ chồng cùng cảm thấy vui vẻ, thỏa mãn với cuộc sống gia đình thì chắc cú rằng ngọn lửa tình yêu, hạnh phúc sẽ luôn thắp sáng trong mỗi mái nhà, tổ ấm thân thương của tất cả chúng ta./.

Trầи Kiên – (Nguồи: Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình năm 2020 – Vụ Gia đình – BVHTTDL)