Hà Nội: Kết quả sơ bộ Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019 – hà nội bao nhiêu dân

Ι.

DÂN SỐ

1.

Quy mô và mật độ dân số

Quy mô dân số

Tổng

dân số của tp Hà Nội tại thời điểm 0 giờ ngày 01/4/2019 là 8.053.663 người, trong đó:

Dân

số nam là 3.991.919 người, chiếm 49,6%; dân số nữ là 4.061.744 người, chiếm 50,4%. Dân số sống ở khu vực thành thị là 3.962.310 người, chiếm 49,2% và ở khu vực nông thôn là 4.091.353 người, chiếm 50,8%. Hà Nội

là

Tp đông dân thứ hai của cả nước, sau tp Hồ Chí Minh (8.993.082 người).

Tỷ

lệ tăng dân số trung bình năm trong mười năm qua (2009-2019) của Hà Nội là 2,22%/năm, cao hơn mức tăng của cả nước (1,14%/năm) và cao thứ 2 trong vùng Đồng bằng sông Hồng, chỉ sau Bắc Ninh (2,90%/năm).

Trong

thời gian qua, vận tốc đô thị hóa ở tp Hà Nội đang diễn ra mạnh mẽ, đây cũng là xu thế tất yếu của các tp lớn, trổ tài qua tỷ lệ dân số khu vực thành thị tăng nhanh: từ 36,8% năm 1999 lên 41% năm 2009 và 49,2% năm 2019.

Mật độ dân số

Hà Nội là tp đông dân thứ hai của cả nước và cũng có mật độ dân số cao thứ hai trong 63 tỉnh, tp trực thuộc Trung ương. Mật độ dân số của tp Hà Nội là 2.398 người/km

2

, cao gấp 8,2 lần so với mật độ dân số cả nước. So với năm 1999 và năm 2009, mật độ dân số của Tp tăng khá nhanh: Năm 2019 tăng 469 người/km

2

so với năm 2009 và tăng 833 người/km

2

so với năm 1999. Điều này cho thấy stress về nền tảng hạ tầng so với Tp ngày càng lớn.

Năm 2019 mật độ dân số khu vực thành thị lên tới 9.343 người/km

2

, cao gấp 6,7 lần khu vực nông

thôn.

Sau 20 năm, các quận: Đống Đa, Thanh Xuân, Hai Bà Trưng và Cầu Giấy vẫn là những nơi có mật độ dân số cao nhất Tp, tương ứng là 37.347 người/ km

2

; 32.291 người/km

2

; 29.589 người/km

2

và 23.745 người/km

2

. Những quận mới thành lập như Hoàng Mai, Nam

Từ

Liêm, Bắc

Từ

Liêm và Hà Đông do dân số tăng nhanh đã trở thành những địa phận có mật độ dân cư đông đúc không thua kém các quận trung tâm.

Ở khu vực

nông thôn, mật

độ dân số chỉ là

1.394 người/km

2

,

cao hơn so

với mật

độ dân số

trung bình của vùng

Đồng

bằng sông Hồng (1.060 người/km

2

)

và

tương tự với

Hải

Phòng (1.299 người/km

2

), Hưng

Yên

(1.347

người/km

2

)…

Phân

bổ dân số ở các

huyện

ngoại

thành

cũng

tương

đối

chênh

lệch:

Hai

huyện

có

mật

độ

dân số lớn

nhất

là

Thanh

Trì

(4.343 người/km

2

), Hoài

Đức

(3.096 người/km

2

),

cao gấp 4-6 lần so

với

các

huyện

thưa

dân cư như Ba

Vì

(687

người/km

2

),

Mỹ Đức

(884

người/km

2

).

Có thể thấy, mật độ dân số ở Hà Nội

khá

cao, nhưng phân bố dân số

không

đồng đều;

khoảng

cách về dân số giữa quận và huyện, giữa thành thị và nông thôn và ngay cả giữa các huyện ngoại thành còn

khá

lớn với xu thế tiếp tục tăng trưởng.

2.

Tỷ

số giới tính

Tỷ

số giới tính của dân số được tính bằng dân số nam trên 100 dân số nữ, tỷ số giới tính của dân số Hà Nội có xu thế tăng trong 10 năm qua. Nếu như năm 2009 là 96,6 nam/100 nữ thì đến năm 2019 đã tăng trưởng là 98,3 nam/100 nữ. Nhìn chung, tỷ số giới tính của Hà Nội có xu thế tăng dần nhưng vẫn thấp hơn tỷ số chung của cả nước (99,1 nam/100 nữ).

3.

Tình trạng hôn phối của dân số từ 15 tuổi trở lên

Kết quả

Tổng

điều tra năm 2019 cho

thấy,

tỷ lệ dân số của Hà Nội từ 15 tuổi trở lên đang có vợ chồng chiếm 69,6%; ly thân hoặc ly hôn chiếm 1,7%.

Tỷ

lệ này tương đối đồng đều với tỷ lệ người đang có vợ/chồng chiếm 69,2%; đã ly hôn hoặc ly thân chiếm 2,1% của cả nước.

Theo

số

liệu

Tổng

điều

tra,

trong

10 năm qua tỷ lệ

người

ly hôn của Hà Nội

tăng

từ

0,9%

lên

1,4%.

Mức

thay

đổi không quá lớn

nhưng

cũng phản

ánh

tình trạng

ảnh

hưởng

của quá

trình

đô thị hóa khi

điều

kiện kinh tế

–

xã hội

nâng

lên.

4.

Giáo dục

 

Theo kết quả sơ bộ của

Tổng

điều tra năm 2019, tp Hà Nội đã đoạt được những thành tựu đáng ghi nhận trong ngành nghề giáo dục.

Tỷ

lệ dân số từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết tăng mạnh sau 10 năm;

phổ

cập giáo dục tiểu học đã được thực hiện trên toàn tp.

Tình hình đi học của dân số trong độ tuổi đi học phổ thông

Theo số liệu thống kê giáo dục, đến cuối năm 2018 toàn tp Hà Nội có 2.709 trường và trung tâm giáo dục, bao gồm: 2.190 nhà cung cấp công lập và 519 nhà cung cấp ngoài công lập.

Trong

số này có 1.128 trường mầm non, 735 trường tiểu học, 624 trường THCS, 222 trường

THPT,

393 trung tâm kỹ thuật Tin học – ngoại ngữ,

29

trung tâm GDTX, 584 Trung tâm Trợ giúp Cộng đồng. Đây là thuận tiện lớn cho sự nghiệp giáo dục của tp Hà Nội.
 

Tại

thời điểm

Tổng

điều tra

01/4/2019,

dân

số

trong

độ

tuổi

đi

học phổ

thông

là

những người

sinh

từ

năm

2001

đến

2012,

trong

đó:

Dân

số

trong

độ

tuổi

đi

học

tiểu

học

sinh

từ

năm

2008

đến

năm

2012;

dân

số

trong

độ

tuổi

đi

học THCS sinh

từ

năm 2004 đến năm

2007;

dân

số

trong

độ

tuổi

đi

học THPT sinh

từ

năm 2001 đến

năm 2003.

 

Kết quả

Tổng

điều

tra

cho

thấy,

thành

phố Hà Nội có

97,2%

dân số

trong

độ

tuổi

đi học phổ

thông

hiện

đang

đi

học,

là địa

phương đạt

tỷ lệ cao

nhất trong

cả

nước,

thể

hiện

kết quả

tích

cực

trong công

tác phổ cập

giáo

dục của

Thủ

đô.

Tuy nhiên, hiện vẫn còn 2,8% dân số trong độ tuổi đi học phổ thông nhưng không đi học, đa số là các trẻ bị thiểu năng, gặp vấn đề về sức khỏe và một phòng ban nhỏ các em thôi học vì không theo được.

Có sự khác biệt về tình trạng không đi học của học viên ở khu vực thành thị với khu vực nông thôn. Tỷ lệ dân số trong độ tuổi đi học không đi học ở khu vực nông thôn (3,1%) cao gấp 2,2 lần so với khu vực thành thị (1,4%).

Tỷ lệ dân số trong độ tuổi đi học và không đi học phân theo thành thị, nông thôn

Chênh lệch trong tình trạng đi học giữa nam và nữ cũng là vấn đề cần được lưu tâm hơn trong bức tranh giáo dục của Tp.

Tỷ

lệ không đi học của dân số nam (1,9%) thấp hơn dân số nữ (2,3%).

Về

tình

hình

biết

đọc,

biết

viết:

Kết quả

Tổng

điều

tra

năm

2019

trên

địa phận

thành

phố Hà Nội cho

thấy,

tỷ

lệ biết

chữ của dân số

trên

15

tuổi

là

99,2%,

tăng

1,4

điểm

phần

trăm

so

với

năm

2009.

Trong

10 năm

qua,

tỷ lệ

biết

chữ của nữ

tăng

4,6

điểm

phần

trăm;

khoảng

cách

chênh lệch về tỷ lệ biết chữ giữa nam và nữ được thu hẹp. Năm 2009, tỷ lệ biết chữ của nam là 98,8%, cao hơn tỷ lệ này của nữ 4,5 điểm phần trăm; đến năm 2019, tỷ lệ biết chữ của nam đạt 99,5%, chỉ cao hơn tỷ lệ của nữ 0,6 điểm phần trăm.

Tỷ lệ biết chữ của dân số sống tại khu vực thành thị cao hơn khu vực nông thôn do có khoảng cách phát triển giữa hai khu vực này. Tuy nhiên trong những năm gần đây, nhờ có quyết sách phổ cập giáo dục tiểu học và xóa mù chữ nên sự chênh lệch về tỷ lệ biết chữ giữa hai khu vực đã được thu hẹp, với chênh lệch 1,0 điểm phần trăm, thấp hơn so với mức chênh lệch 2,3 điểm phần trăm năm 2009.

Về tổng thể, mặt bằng giáo dục phổ thông của tp Hà Nội cao nhất trong 63 tỉnh, tp trực thuộc Trung ương và cao hơn so với tỷ lệ trung bình chung của cả nước (95,8% dân số cả nước trên 15 tuổi biết chữ). Nếu xét theo khu vực thành thị, nông thôn thì tỷ lệ biết chữ của tp Hà Nội ở cả hai khu 

vực đều cao hơn tỷ lệ chung của cả nước: Dân số trên 15 tuổi khu vực thành thị biết chữ chiếm tỷ lệ 99,7% (toàn quốc là 98,3%); khu vực nông thôn là 98,7% (toàn quốc là 94,3%).

 

II.

HỘ DÂN CƯ

1.

Tổng

số hộ dân cư và quy mô hộ

Tổng số hộ dân cư

Theo

kết quả sơ bộ

cuộc

Tổng

điều

tra

năm

2019

thành

phố Hà Nội có

2.224.107

hộ dân

cư,

tăng

474.773

hộ

so

với

năm

2009.

Tỷ

lệ

tăng

số hộ dân cư

giai

đoạn

2009

–

2019

là

27,14%,

bình

quân

mỗi năm

tăng

2,43%,

thấp

hơn

1,15 điểm phần trăm

so

với trung bình thời kỳ 1999

–

2009.

Số lượng hộ tại khu vực thành thị sau 10 năm tăng 404.219 hộ, tương ứng tăng 55,09%. Số hộ khu vực thành thị tăng cao do quá trình đô thị hóa và năm 2014 Tp Hà Nội thực hiện Nghị quyết số 132/NQ- CP ngày 27/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh địa giới hành chính huyện

Từ

Liêm để thành lập 2 quận Bắc

Từ

Liêm và Nam

Từ

Liêm. Khu vực nông thôn tăng 70.554 hộ với mức tăng tương ứng là 6,94% trong thời kỳ trên.

 

 

Quy mô hộ
 

Quy mô hộ là số lượng người trung bình của một hộ gia đình cấu thành nên cộng đồng xã hội.

Trong

tổng số 2.224.107 hộ dân cư, trung bình mỗi hộ của tp Hà Nội có 3,5 người và bằng mức trung bình

chung

của cả nước. Quy mô hộ trung bình khu vực thành thị là 3,4 người/hộ, thấp hơn 0,3 người/hộ so với khu vực nông thôn.

Sau 10 năm quy mô hộ trung bình thấp hơn 0,2 người/hộ, trong đó khu vực thành thị thấp hơn 0,2 người/ hộ, ở khu vực nông thôn vẫn giữ nguyên ở mức 3,7 người/hộ.

Quy mô hộ

gia

đình

bình

quân

phổ

biến

toàn

Thành

phố là từ 3 đến 4

người,

chiếm

47,3%.

Đáng

chú

ý,

trong

khi tỷ lệ hộ

gia đình truyền thống

có từ 5

người trở

lên có xu

hướng giảm xuống

qua 3 kỳ

Tổng

điều tra (1999, 2009, 2019)

lần

lượt

là

30,4%; 21,74%; 20,3%

đối

với

hộ 5-6

người

và

9,06%; 3,71%; 3,6%

đối

với

hộ 7

người trở lên.

Tỷ

lệ hộ chỉ có một

người

(hộ độc

thân)

tăng

lên

tương

ứng là

4,46%;

7,49%

và ở mức

11,2%

vào

năm

2019.

 

2.

Kết quả sơ bộ về nhà ở
 

Kết quả sơ bộ

Tổng

điều tra năm 2019 cho

thấy,

trong 10 năm qua, điều kiện nhà ở của các hộ dân cư đã được cải tổ rõ rệt, đặc biệt ở khu vực thành thị. Hầu như các hộ dân cư đều có nhà ở và đa số sống

trong

các loại nhà vững chắc và bán vững chắc; diện tích nhà ở trung bình đầu người tăng trưởng đáng kể, sát với mục tiêu Kế sách phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020.

Phân loại nhà ở

Theo kết quả Tổng điều tra năm 2019, 99,99% số hộ của Tp có nhà ở, trong đó khu vực thành thị 

đạt 100% số hộ có nhà ở; khu vực nông thôn đạt 99,98% số hộ có nhà ở.

 

Theo kết quả

Tổng

điều tra, đa số các hộ dân cư tại tp Hà Nội hiện đang sống trong các nhà

kiên

cố và bán vững chắc (99,1%), trong đó khu vực thành thị là 99,5%, khu vực nông thôn là 98,6%. Chỉ một phòng ban nhỏ các hộ dân cư hiện đang sống trong nhà ở thiếu vững chắc và đơn sơ (0,9%), trong đó tỷ lệ hộ có nhà ở thiếu vững chắc và đơn sơ tại thành thị là 0,5%, thấp hơn 0,9 điểm % so với khu vực nông thôn (1,4%).

Tỷ

lệ hộ có nhà ở thiếu vững chắc và đơn sơ của tp Hà Nội thấp hơn rất nhiều so với tỷ lệ trung bình chung của cả nước (6,9%) và thấp hơn Hải Phòng (1,0%), Cần Thơ (10,6%) nhưng cao hơn tp Hồ Chí Minh (0,7%) và Đà Nẵng (0,5%).

Diện tích nhà ở của hộ dân cư

Kế sách phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 đã đưa ra mục tiêu“đến

năm

2020, diện tích nhà ở bình quân toàn quốc đạt khoảng 25m

2

sàn/người, trong đó tại đô thị đạt 26 m

2

sàn/

người và tại nông thôn đạt 19 m

2

sàn/người; phấn đấu đạt chỉ tiêu diện tích nhà ở tối thiểu 6m

2

sàn/người”.

Kết quả sơ bộ

Tổng

điều tra năm 2019 cho

thấy,

diện tích nhà ở trung bình đầu người năm 2019 của tp Hà Nội là 26,1 ɱ

2

/người.

Trong

đó, diện tích nhà ở trung bình đầu người khu vực thành thị và khu

vực

nông thôn chênh lệch không quá lớn, tương ứng là 26,3 ɱ

2

/người và 25,9 ɱ

2

/người.

Diện tích nhà ở trung bình đầu người của tp Hà Nội cao hơn so với diện tích nhà ở trung bình đầu người của toàn quốc (23,5 ɱ

2

/người) và cao hơn Hải Phòng (22,9 ɱ

2

/ người), Cần Thơ (22,5 ɱ

2

/người) và tp Hồ Chí Minh (19,4 ɱ

2

/người).

III.

KẾT

LUẬN

CHUNG

Kết quả sơ bộ

Tổng

điều tra năm 2019 cho

thấy,

sau 10 năm Tp Hà Nội đã đoạt được kết quả khá toàn diện, kinh tế tăng trưởng khá, vận tốc tăng dân số đạt trung bình 2,2%/năm. Quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh và rộng khắp tại nhiều địa phương đã thúc đẩy đến quá trình phát triển kinh tế, tạo việc làm cho người lao động.

Trình độ dân trí đã được cải tổ rõ rệt, tỷ lệ dân số từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết đạt 99,2%, đứng đầu cả nước. Hầu như trẻ em trong độ tuổi đi học phổ thông đang được đến trường, tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường giảm mạnh. Tp đã rất thành công trong nỗ lực tăng cường đồng đẳng giới, cũng như trong ngành nghề giáo dục nhiều năm qua.

Trong

10 năm qua, điều kiện nhà ở của các hộ dân cư đã được cải tổ rõ rệt, đặc biệt ở khu vực thành thị. Hầu như các hộ dân cư đều có nhà ở và đa số sống trong các loại nhà vững chắc và bán vững chắc; diện tích nhà ở trung bình đầu người tăng trưởng đáng kể, sát với mục tiêu Kế sách phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ công bố theo Quyết định số 2127/QĐ-TTg ngày 30/11/2011.

Mục tiêu về

“quy

mô dân số đến năm 2020

khoảng

7,9-8,0 triệu người, năm 2030

khoảng

9,2

triệu

người; cơ cấu dân số hợp lý, chất lượng cao” như đã nêu trong Kế sách phát triển

kinh

tế – xã hội Tp Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 do Thủ tướng Chính phủ công bố theo Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 22/02/2012 là tuyệt đối có thể đạt được.

Tuy

nhiên, với kết quả của

Tổng

điều tra

năm

2019, tp Hà Nội cần nhiều nỗ lực và phương án hơn nữa trong tiến trình đô thị hóa để phấn đấu đạt được mục tiêu về công tác quy hoạch phân bố dân cư theo lãnh thổ gắn với đô thị hóa phù phù hợp với

các

hoạt động

kinh

tế, văn hóa, lối sống đô thị và tiện lợi cho cuộc sống của người dân; tỷ lệ đô thị hóa

năm

2030

khoảng

65 –

68%./.

 

(Nguồn: Cục Thống kê TP. Hà Nội)