HÌNH ẢNH NGƯỜI CHA QUA NHỮNG TÁC PHẨM CỦA NHÀ VĂN VÕ HỒNG – hình ảnh nhớ về cha

Mời quý Anh Chị Em nghênh đón nội dung
” Hình Ảnh Người Cha…” như một
nhắc nhở hạnh phúc của những vị còn tồn tại cha,
vì ” một ngày nào đó, ba tôi sẽ ra đi, chúng tôi
sẽ khóc vì mất ba…”. Một lần nữa, BBT cám
ơn chị Cao Thị Thanh Tâm, và thân chúc quý Anh Chị Em
một Ngày Lễ Cha được nhiều an lành trong tình
gia đình.

HÌNH ẢNH NGƯỜI CHA QUA
NHỮNG TÁC PHẨM CỦA NHÀ VĂN VÕ HỒNG

(Viết để thương
mến tặng ngày nhớ về cha Father’s Day)

Cao Thanh Tâm

Ngày còn
đi học, ngoài bàn học và sách vở, tôi thường
chuyên chú đến tủ sách gia đình.

Tủ sách khi nào cũng ngăn nắp
thứ tự, nhưng mỗi lần lau chùi những
ngăn kệ này, khi nào tôi cũng thấy khuyết vài
cuốn ở ngăn truyện của Võ Hồng. Những
tập truyện Hoa Bươm Bướm, Người
Về Đầu Non, Lá vẫn Xanh, Trận Đòn
Đầu Năm… thường nằm bên trái của
ngăn truyện Tự Lực Văn Đoàn. Không cần
tra cứu tôi cũng biết ngay người say mê
truyện Võ Hồng là Phương, cô em gái thứ ba
của tôi.

Ngày đó em mới học lớp sáu nhưng
đã tháo vát mọi việc nhà, chăm học và mê
đọc sách, nhất là yêu thích truyện của Võ
Hồng. Tác giả này và gia đình tôi hình như có những
điểm rất giống nhau.

Ông là một nhà giáo ở Nha Trang; vợ bị bịnh
tim và mất sớm. Ông sống cảnh gà trống nuôi ba
người con, đứa lớn lên chín, đứa
thứ hai lên bảy và đứa con gái út lên ba. Truyện
của ông phần lớn viết về cuộc sống của
bốn cha con từ ngày vợ mất. Ông nâng niu từng
đứa con trong vòng tay vụng về của một
người cha, nhất là với đứa con gái út
tội nghiệp, mất mẹ quá sớm. Ngay cả cô
chị đầu cũng chỉ mới chín tuổi
nhưng đã tỏ ra đảm đương chăm sóc cho cha
và các em.

Ngày đó gia đình chúng tôi còn hạnh phúc tràn
đầy tuy là mẹ đau yếu nhưng không bao
giờ chúng tôi nghĩ sẽ có một ngày gia đình mình
cũng bị phân ly như gia đình của Võ Hồng, nhà
văn mà chúng tôi yêu mến.

Có vẻ là một linh tính không may cho chị em
chúng tôi ngày đó khi đọc truyện của Võ Hồng;
tôi thường lặng lẽ khóc cho những đứa
bé mồ côi mẹ và em Phương của tôi cũng
vậy. Có lần khi đọc xong truyện Trận
Đòn Đầu Năm, kể về ngày đầu
năm bốn cha con đi thăm mộ mẹ, theo lời
dặn của cha, ba đứa nhỏ đều phải viết
thư cho mẹ và sẽ để thư lại trên
mộ sau khoảng thời gian lần lượt viết kể cho mẹ
nghe về những gì đã làm trong năm qua như học
hành, buồn vui… Người cha đã gom toàn bộ
những lá thư đó qua nhiều năm để hiểu
rõ tâm tình của từng đứa con. Đến một
ngày, ông xúc động khi nhận thấy sự trưởng
thành của các con trong một lá thư gởi cho mẹ.
Cả ba đứa nhỏ đều cầu xin cho cha có
một người săn sóc vì mẹ đi đã quá lâu và
cha thì quá cô quạnh. Chúng không phải chỉ buồn
thương nhớ mẹ mà còn dành toàn bộ tình
thương cho người cha già, gà trống nuôi con. Đọc
xong thư ba đứa con, ông đã khóc như ngày vợ
ông ra đi và lại càng quyết tâm ở một mình chăm
sóc chúng!

Trong một truyện khác, Võ Hồng viết
về thằng con trai lên sáu của ông đã không đi
học vì người mẹ biết mình sắp chết nên
không muốn xa con. Ngày ngày cậu bé vào phòng bên giường
bịnh để mẹ dạy học. Này là những
ngày vui của hai mẹ con. Nhưng một hôm bà đang
dạy đến vần 𝒬 thì trở bịnh nên phải
ngưng việc học của cậu bé. Từ đó
cậu thơ thẩn một mình với quyển sách
tập đọc. Cậu đã võ vẽ được
phần đầu tập sách nhưng mỗi lần
giở đến trang “Con bé Quét Nhà” có vần chữ 𝒬, thì
cậu ngậm ngùi dừng lại, nước mắt
rơi, và tâm hồn non nớt của cậu nhói đau.
Từ đó, trang sách có chữ 𝒬 là một bí mật mãi mãi của
mẹ và cậu. Cậu không muốn chia xẻ với
tất cả những ai. Sau đó mẹ mất và cha bắt
đầu cho cậu đến trường nhưng tâm
hồn cậu dừng lại mãi ở chữ 𝒬 nên không màng
tới chuyện học; quyển sách tập đọc
ở nhà đã cũ nhưng cậu vẫn yêu quí như
hình ảnh người mẹ hiền đã mất.

Một hôm cậu tìm không ra quyển sách đó, cậu
như phát điên, không ngờ chị giúp việc thấy
sách cũ quá đã vất vào thùng rác và cha cậu tìm
thấy, ông nhặt lên bao lại cảnh giác và
đặt lên bàn học của cậu. Ông nhắc chị
giúp việc:

-Lần sau chị có thấy em quên ở đâu
thì cất lại cho em trên bàn học, này là kỷ
niệm của mẹ nó…

Đang nằm trên giường nghe ba nói như
thế nước mắt cậu ràn rụa và thầm nói:

-Ba ơi, con tưởng chỉ một mình má
chỉ cho con học và thương con mà thôi, ngày mai con
sẽ nhờ ba dạy con học những vần sau
chữ 𝒬. Con sẽ cố học cho thuộc quyển sách má
dạy con phần đầu và ba sẽ dạy con phần
cuối…

Ngày đó khi đọc truyện Lá Vẫn Xanh
hai chị em tôi đều khóc và em Phương đã
bảo tôi: “Em thương thằng nhỏ đó quá,
thương ba và má nó nữa!” Tôi định nói nếu
mẹ tụi mình chết thì sao! Nhưng nhìn vào mắt em,
tôi bỗng dừng lại vì hình như em cũng
định hỏi tôi câu ấy!

Nhà văn Võ Hồng còn viết nhiều tác
phẩm có giá trị khác như truyện Hoa Bươm
bướm kể về những thời kỳ tản
cư và những mối tình trong hoàn cảnh đó.
Truyện nào cũng được ông viết bằng
những lời văn nhẹ nhõm chân thực  như tâm
hồn của một người chồng nhân hậu,
một người cha tuyệt vời. Là một nhà giáo
thanh bạch ông đã sống một mình trọn
đời nuôi con.

Mỗi năm ngày Father Day tôi lại nhớ
Phuơng, cô em gái đã mất của mình thiết tha,
nhớ người cha già một đời cô quạnh
như nhà văn Võ Hồng. Chắc ba tôi phải cô
đơn hơn hết Võ Hồng vì nhà văn này có thể
giải tỏa nỗi niềm qua nhiều tác phẩm
văn chưong. Còn ba tôi, sau khoảng thời gian các con khôn lớn, lập gia
đình và đi xa, ông chỉ lặng lẽ sống với
hoài niệm và những chậu lan cùng vườn hồng
và tấm hình gia đình ngày còn me tôi. Trong hình ba còn trẻ
lắm, mới bốn muơi tuổi tươi
cười bên cạnh me bồng em Thủy lên ba. Hình me búi
tóc khuôn mặt xinh xắn, người mẹ ba mươi
bốn tuổi này đã có tới sáu đứa con! Hàng
đầu là tôi đứng trước mặt ba, ba ôm vai
tôi, con bé mười ba tuổi cột tóc đuôi ngựa,
mắt cười hồn nhiên. Em Thiện lên mười
mà vẻ mặt đã lầm lì tay cầm chặt trái
đào. Kế bên là em Phương mặc chiếc áo dài
tết trước nhất năm tám tuổi. Em Lư
đứng nghiêm như đang chào cờ bên cạnh em
Thảo tóc bom bê mặc áo đầm. Này là hình ảnh
gia đình đầy đủ sau cùng. Thời gian êm
đềm trôi thật nhanh rồi lần lượt me,
Thiện và Phương đã vĩnh viễn ra đi; nhà
sót lại năm người, rồi tôi và Thủy cũng
rời nhà theo chồng.

Hiện giờ người cha già cô quạnh
của tôi đã chín mươi ba tuổi vẫn còn
sừng sững như một ngọn núi cao cho những
đứa con mất mẹ nương tựa. Hiện giờ
ba không thể nào đọc sách được nữa cho
nên càng buồn hơn, bên cạnh ba vẫn còn chiếc
lồng chim hót líu lo mỗi rạng đông.

-Có khi ba quên đóng cửa nó cất cánh ra ngoài một
chút lại trở vào lồng!

Ba thường vui vẻ nói như vâỵ
những khi nói chuyện qua phone với tôi.

Ba tôi có rất nhiều học trò trong cả
một đời dạy học. Trong số đó có những
người đã là thầy giáo của tôi.

Ngày đó tôi thường dặn ba mỗi khi ba
đi chấm thi ở Nha Trang:

-Ba có gặp nhà văn Võ Hồng trong hội
đồng thi thì nhớ nói có hai độc giả hâm
mộ ông ở Huế. Ba nhớ nói dùm cho tụi con là
đã đọc toàn bộ các tác phẩm của ông!

Viết đến đây tôi ngậm ngùi
tưởng như mới ngày nào tôi khổ sở ngồi
học Anh văn với ba mỗi mùa hè và chỉ trông cho ba
đi chấm thi để được ở nhà với
me tha hồ đọc truyện và tắm sông!… Nhớ
những đêm mưa lạnh ba đi dạy lớp
đêm trong lúc mấy mẹ con ấm áp trong nhà… Nhớ ba
nghiêm khắc khi thấy tôi đi học về trễ… Thấy
ba mĩm cười lặng lẽ khi tôi được mười
sáu điểm bài Triết tâm lý….Thấy ba đăm chiêu
khi tôi bị gọi đi họp đoàn sinh viên học viên
vào biến cố Mậu Thân….Thấy giọt nước
mắt duy nhất của ba khi nhìn mặt me lần
cuối cùng và….toàn bộ nhạt nhòa trên quyển sách
hồng trước nhất mà ba mua cho tôi khi bảy
tuổi….Này là quyển sách hồng mang tên Chiếc Áo nhung
lam của Linh Bảo mà tôi đã vật vã vừa
đọc vừa đánh vần trong lúc ba cười
bảo me:

-Nó sẽ ham đọc sách và không chọc phá em
nữa đâu nhưng… me phải coi chừng khi lớn lên
nó sẽ nhạy cảm và lãng mạn…

Hiện giờ nhà văn Võ Hồng và ba tôi vẫn
còn, và con cháu đã đi xa. Tuần vừa rồi tôi đã
tái ngộ Võ Hồng trong một chương trình
văn học trên TV, biết ông đã nuôi dạy các con nên
người và toàn bộ con cháu của ông đều
ở xa. Chắc ông cùng thế hệ với ba tôi.

Mỗi năm ngày Từ Phụ về làm tôi
nhớ đến nhà văn Võ Hồng, ba và em Phuơng
của tôi, em là người con có hiếu chăm học và
đã cùng tôi say mê đọc truyện Võ Hồng và cùng
buồn vui với tôi thời thơ ấu. Nhà văn Võ
Hồng cũng viết truyện tình nhưng hình như
không đậm đà và nồng nàn mấy. Ông cũng có
tự than là trong đời ông khi nào cũng là kẻ
đến trễ hay đến sau. Nhưng riêng tôi không tin
như vậy, có vẻ ông cố ý đến trễ hay
đến chậm để có thể làm vừa cha
vừa mẹ cho các con ông! Còn ba của chúng tôi thì chắc
chắn là cố ý ở một mình vì thương me con
chúng tôi.

Tôi, hạnh phúc thì vẫn còn, ba thì ở xa, nên
đành làm một đứa con bất hiếu. Tôi rất
cám ơn các em của mình đã thay cho người chị
đầu chăm sóc ba lúc tuổi già bóng xế…Mỗi
tốí thứ ba hằng tuần, tôi hồi hộp
nhấc phone và vui mừng nghe tiếng nói thân thuộc của
ba từ nửa vòng trái đất:

-Ba đây!…

Tim tôi đập nhanh rồi dần dần
điều độ, ba tôi vẫn bình yên…Trong niềm
hạnh phúc hiện giờ còn đó, nhưng vẫn vấn vương
một tí lo âu… Nhưng này là sự tất nhiên của
định luật muôn đời… Một ngày kia, ba tôi
sẽ ra đi, chúng tôi sẽ khóc vì mất ba nhưng
chắc rằng ba tôi sẽ vui mừng vì me chúng tôi đã
đợi ông từ lâu lắm… Cho tới lúc chúng tôi
thực sự lớn khôn và trưởng thành….

Cám ơn nhà văn Võ Hồng và hình ảnh
người cha trong những tác phẩm của ông….

CAO THANH TÂM 3/6/2013

Mùa Lễ Father’s Day

Mục Lục
99 Độ                             Trang Nhà YKHHN