Du lịch cộng đồng là gì? Hình thức, đặc điểm và tác động? – du lịch cộng đồng là gì

Du lịch đồng là loại hình du lịch đang được nhà nước quan tâm trong những năm gần đây bởi loại hình du lịch này giúp kinh tế, xã hội tại những địa phương nghèo, kém phát triển; nhất là những địa phương ở vùng sâu, vùng xa những nơi mà có tỉ lệ người dân tộc thiểu số tập trung đông đảo sẽ được cải tổ từ tiềm năng du lịch. Vậy loại hình du lịch cộng đồng là gì?

Luật sư tư vấn luật qua smartphone trực tuyến miễn phí: 1900.6568

1. Khái niệm du lịch cộng đồng là gì? 

Trước khi đi vào tìm hiểu về du lịch cộng đồng, qua tên gọi của nó ta có thể mường tượng đây là một loại hình mà hoạt động du lịch có mối quan hệ thân thiện, gắn bó mật thiết với mặt một cộng đồng dân cư nhất định. Để có thể tìm hiểu về loại hình du lịch này trước tiên ta phải hiểu một cách tổng quát về du lịch.

Theo tổ chức du lịch toàn cầu

So với du lịch cộng đồng theo quy định tại Khoản 15 Điều 3 Luật Du lịch 2017 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018). Du lịch cộng đồng là loại hình du lịch được phát triển trên nền tảng các giá trị văn hóa của cộng đồng, do cộng đồng dân cư quản lý, tổ chức khai thác và hưởng lợi.

Nhìn chung, ta có thế hiểu du lịch theo một cách đơn giản là: Du lịch cộng đồng thường được hiểu là hoạt động của một cộng đồng dân cư tham gia làm du lịch, hay nói cách khác đây là loại hình du lịch trong đó cộng đồng địa phương tham gia vào chuỗi cung ứng và quản lý du lịch. Loại hình này được phát triển trên nền tảng văn hóa của cộng đồng, do cộng đồng dân cư quản lý, tổ chức khai thác và hưởng lợi.

Hiện tại, du lịch cộng đồng đang được xem như là loại hình du lịch thú hút nhiều khách du lịch bởi sự thân thiện, chân thực của loại hình du lịch này mang lại. khi đến đây các khách du lịch sẽ được người dân địa phương mời đến làng, bản, nơi người dân địa phương sinh sống; tại đây họ sẽ được người dân địa phương phân phối chỗ ở và được thưởng thức các món ăn dân dã, đặc sản nổi tiếng của địa phương; tuy nhiên khách du lịch còn được trải nghiệm  cuộc sống của người dân địa phương với những sinh hoạt rất đời thường giúp khách du lịch tìm tòi và tìm hiểu về các giá trị văn hóa, truyền thống của địa phương. Mặt khác với nguồn tiêu xài của khách du lịch khi đến đây sẽ là nguồn thu nhập giúp người dân địa phương cải tổ cuộc sống mang lại nhiều lợi nhuận phát triển kinh tế kiên cố cho địa phương. 

Ngoài ra du lịch cộng đồng còn khiến cho người dân bảo vệ tài nguyên môi trường sinh thái, cũng là dịp để bảo tồn và phát huy những nét văn hoá mới mẻ của địa phương,…

Loại hình du lịch này trong những năm gần đây đang được nhà nước quan tâm và khuyến khích phát triển vì vậy mô hình du lịch cộng đồng đang được mở rộng một cách nhanh chóng và có xu thế nâng cấp theo hướng thỏa mãn đủ nhu cầu của người sử dụng đồng thời giữ nguyên gốc, nguyên sơ chất phát chân thực văn hóa địa phương. Này là những giá trị cốt lõi, nguyên sơ, chất phát mà cả cộng đồng đang muốn giữ gìn.

Xem thêm: Nợ công là gì? Sự thúc đẩy của nợ công đến sự phát triển kinh tế?

Mô hình du lịch này thường tập trung tại các khu vực vùng núi có đồng đảo đồng bào  dân tộc thiểu số như Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái,… Mô hình này có hiệu quả khá thiết thực, vừa phát huy được hết thế mạnh văn hóa địa phương của dân tộc và góp phần xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống của nhiều người dân địa phương.

Muốn tạo một nền du lịch kiên cố thì người dân phải được hưởng lợi từ sự phát triển du lịch của địa phương, vì vậy phát triển du lịch cộng đồng luôn nối liền với tính chất của địa phương.

2. Các hình thức du lịch cộng đồng thông dụng? 

Du lịch cộng đồng là mô hình du lịch rất phong phú và phong phú bao gồm nhiều loại hình thức khác nhau phụ thuộc vào các yếu tố về địa hình, triều dài lịch sử, cảnh sắc thiên nhiên,… Tuy nhiên ta có thể nêu một số hình thức du lịch cộng đồng thông dụng được sử dụng hiện tại như: Du lịch Du lịch sinh thái, Du lịch nông nghiệp, nông thôn Du lịch, Du lịch Làng, Du lịch dân tộc hay địa phương, và du lịch văn hóa. Với việc xúc tiến văn nghệ và phát triển các mặt hàng thủ công của địa phương có thể là một trong những điểm trọng yếu trong các dự án Du lịch cộng đồng và các hình thức chủ đạo của nghề du lịch.

Du lịch sinh thái: 

Hình thức du lịch diễn ra trong khu vực tự nhiên, phối hợp tìm hiểu bản sắc văn hóa – xã hội của địa phương và luôn có sự quan tâm đến vấn đề môi trường. Du lịch sinh thái xúc tiến sự phát triển du lịch kiên cố thông qua sự tham gia của các đại diện quản lý môi trường.

Du lịch văn hóa: 

Du lịch văn hóa là một loại hình du lịch dựa vào những nét văn hóa, lịch sử, khảo cổ học của địa phương để khai thác du lịch. Trong quá trình du lịch khách du lịch sẽ được tìm hiểu về nét văn hóa đặc trưng của một vùng miền; đồng thời được tìm hiểu và nghe đến đến những sự kiện lịch sử hào hùng, oanh liệt trong quá khứ, những tác phẩm khảo cổ được gìn giữ từ thời xa xưa của vùng miền đó. Ví dụ về du lịch dựa vào văn hóa như các chương trình khảo cổ học, vị trí tôn giáo nổi tiếng hay trải nghiệm cuộc sống địa phương tại một ngôi làng dân tộc thiểu số.

Du lịch nông nghiệp: 

Xem thêm: Tỷ giá hối đoái là gì? Phân loại, thúc đẩy và phương pháp xác nhận?

Đây là một hình thức du lịch tại các khu vực nông nghiệp như vườn cây ăn trái, trang trại thảo dược và các trang trại động vật, trang trại nông lâm phối hợp, đã được chuẩn bị phục vụ cho khách du lịch. Khách du lịch có thể xem hoặc tham gia vào thực tiễn công việc của dân địa phương, mà không làm tác động đến hệ sinh thái hoặc năng suất của gia đình chủ nhà.

Du lịch địa phương: 

Đây là loại hình du lịch tạo điều kiện giúp đồng bào dân tộc thiểu số hoặc người dân địa phương tham gia trực tiếp vào hoạt động du lịch bằng việc tận dụng những tài nguyên mà người dân địa phương có để phục vụ cho nhu cầu du lịch như: Nhà ở, đồ ăn, công việc,… mô hình này thu hút khách du lịch bởi sự đơn sơ và chân thực không khí của vùng thôn quê. 

Du lịch làng: 

Cũng tương tự với du lịch địa phương du lịch làng là mô hình du lịch mà khách du lịch sẽ được đến các ngôi làng truyền thống nông thôn của dân tộc Việt Nam hoặc có thể là các làng nghề nghề truyền thống. Tại đây khách du lịch sẽ được hoạt động, sinh hoạt chung với cuộc sống nông thôn, được trải nghiệm công việc truyền thống của người dân ở đây. 

Ví dụ như: Du lịch làng nghề Gốm sứ Bát Tràng tại đây ngoài việc khách du lịch được ngắm nhìn những tác phẩm gốm văn nghệ, khách du lịch còn được tham gia vào quá trình tạo ra những tác phẩm gốm văn nghệ này dưới sự hướng dẫn, chỉ dậy của các nghệ nhân tại làng nghề.

3. Những thúc đẩy của du lịch cộng đồng? 

Du lịch cộng đồng mang lại nhiều thúc đẩy tích cực lẫn tiêu cực đến cộng đồng dân cư làm du lịch, rõ ràng là:

Tích cực

Xem thêm: Kinh tế xã hội là gì? Tầm trọng yếu và thúc đẩy của kinh tế xã hội?

– Du lịch cộng đồng giúp phân phối thời dịp tạo thêm việc làm cho người dân địa phương, giảm thiểu tỷ lệ không có việc làm; đặc biệt tại những nơi vùng sâu, vùng xa khi mà kinh tế, xã hội còn lạc hậu, việc làm không có nhiều.

– Tạo điều kiện để phát triển kinh tế địa phương thông qua việc bán các sản phẩm và cung ứng các dịch vụ, tận dụng tối đa những gì địa phương có để phục vụ du lịch thu lại lợi nhuận từ những nguồn lực đó.

– Đóng góp để bảo tồn và phát triển du lịch. Do được nhà nước quan tâm và thu được nhiều sự lưu ý của cộng đồng những vùng du lịch cộng đồng sẽ được ưu tiên trong việc phát triển và bảo vệ.

– Phân phối thị trường cho hàng hoá và dịch vụ địa phương

– Góp phần nâng cao hình ảnh của địa phương và của quốc gia

– Hơn một nửa số nước nghèo nhất toàn cầu đã coi nghề du lịch là dụng cụ hiệu quả để giúp những nước này tham gia nền kinh tế toàn thế giới và giảm đói nghèo.

Tiêu cực

– Tăng ngân sách sinh hoạt và giá đất, phá vỡ môi trường tự nhiên, ô nhiễm và rác thải, tăng trưởng tiếng ồn, tắc nghẽn giao thông,…Do tập trung đông người các vấn đề về ô nhiễm môi trường là những vấn đề rất đáng quan ngại do số lượng rác thải ra môi trường mỗi ngày rất lớn; đồng thời gây ra một số tác hại về giao thông do số lượng khách du lịch lui tới địa phương.

Xem thêm: Các yếu tố xã hội thúc đẩy tới việc thực hiện pháp luật

– Tăng trưởng các tệ nạn xã hội như rủi ro về xã hội như sự tăng trưởng tội phạm. Tại những điểm du lịch luôn là nơi mà nhiều tội phạm nhắm tới do số lượng người tập trung đông, đối tượng tội phạm nhắm tới nhiều cùng với việc thực hiện tội phạm đơn giản hơn như các tội phạm móc túi, cướp giật,…

– Đánh mất bản sắc cộng đồng, xuống cấp giá trị văn hóa và một số thúc đẩy tiêu cực khác.

4. Xu thế phát triển du lịch cộng đồng hiện tại? 

Phát triển du lịch cộng đồng với mục tiêu phát triển kinh tế địa phương nhất định phải đi theo hướng phát triển kiên cố. Đây là sự phát triển dựa vào nhu cầu phát triển của thị trường, đồng thời không gây tổn hại đến các khả năng thỏa mãn các nhu cầu của thế hệ mai sau.

Thực tiễn, điều này nhấn mạnh tới việc phát triển du lịch có trách nhiệm với các tài nguyên thiên nhiên, các giá trị văn hóa và dân tộc được định hướng và quản lý theo một phương châm: Phối hợp hài hoà nhu cầu của hiện tại và tương lai trên cả hai góc độ tổ chức, sản xuất du lịch và ngành nghề tiêu dùng du lịch, nhằm đạt tới một mục đích bảo tồn, tái tạo và phát triển được tài nguyên tự nhiên, giữ gìn và phát huy được bản sắc văn hoá dân tộc và những giá trị linh thiêng của truyền thống.

Điều cốt lõi của kiên cố là sự cân đối, này là:

– Đảm bảo được sự cân đối giữa cung và cầu trong hiện tại và tương lai.

– Thăng bằng giữa số lượng và chất lượng của sự phát triển du lịch cộng đồng

– Thăng bằng giữa thu hút khách du lịch quốc tế và khách du lịch nội địa trong các thời kỳ nhất định.

– Thăng bằng giữa khai thác du lịch và bảo vệ các tài nguyên du lịch cộng đồng.

– Thăng bằng giữa yêu cầu phát triển và khả năng quản lý hiện tại và tương lai

– Thăng bằng hoạt động du lịch về mặt thời gian và không gian

– Thăng bằng giữa ngân sách và lợi nhuận

Nội dung này có nội dung liên quan đến những vấn đề về du lịch địa phương, trông mong những thông tin này sẽ hữu ích phân phối cho bạn những tri thức và hướng nhìn rộng về du lịch cộng đồng ở Việt Nam hiện tại.