Sức đề kháng là gì? Nguyên nhân & dấu hiệu của suy giảm đề kháng – sức đề kháng là gì

5/5 – (1 vote)

Nội dung được viết bởi Chuyên Viên Trần Thị Hiền: Chuyên Viên tư vấn dinh dưỡng Nutricare và tham vấn chuyên môn bởi Bác sỹ Nguyễn Đức Minh.

Sức đề kháng có vai trò trọng yếu so với sức khoẻ mỗi người, giúp tất cả chúng ta luôn khỏe mạnh và tránh được các tác nhân gây bệnh. Vậy rõ ràng sức đề kháng là gì? Làm sao để tăng cường sức đề kháng hiệu quả? Cùng theo dõi nội dung để có thêm tri thức chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình bạn nhé.

1. Sức đề kháng là gì?

Sức đề kháng là khả năng phòng vệ của thể xác chống lại sự tấn công của các yếu tố gây hại như bệnh nhiễm trùng (virus, vi khuẩn…).

Sức đề kháng được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch của thể xác. Nếu hệ miễn dịch khỏe mạnh và sức đề kháng tốt thì thể xác sẽ tiêu diệt, ngăn chặn các tác nhân gây hại xung quanh. Trái lại, nếu hệ thống miễn dịch suy giảm đồng nghĩa với sức đề kháng yếu, thể xác rất dễ mắc bệnh nhiễm trùng.

Hệ miễn dịch là hệ thống phòng thủ tự nhiên giúp thể xác chống lại sự tấn công của các tác nhân gây bệnh. Có vai trò nhận diện hàng triệu kháng nguyên lạ xâm nhập vào thể xác, sản sinh ra các kháng thể chống lại và tiêu diệt các kháng nguyên đó hay ngăn chặn các vấn đề sức khỏe như: cảm cúm, sốt… đến ung thư.

Hệ miễn dịch ở người được chia thành 3 loại này là:

• Miễn dịch tự nhiên (bẩm sinh): thỏa mãn miễn dịch trước nhất của thể xác liên quan đến di truyền (hầu hết ở da, niêm mạc, bạch cầu, interleukin hay interferon… ). Loại miễn dịch này không có khả năng ghi nhớ, chống lại các tác nhân gây hại theo cùng cơ chế vật lý.
• Miễn dịch thu được (thích ứng): miễn dịch do thể xác tạo dựng các kháng thể hoặc hoạt hóa tế bào lympho Ɓ và Ƭ tiêu diệt các tác nhân gây hại. Miễn dịch này tạo dựng trí nhớ miễn dịch để nhận diện kháng nguyên và loại bỏ nếu hội ngộ.
• Miễn dịch thụ động: thể xác có được kháng thể thụ động mà không cần tự sản xuất qua hệ thống miễn dịch như: kháng thể của trẻ sơ sinh nhận từ mẹ qua nhau thai, sữa mẹ, máu…..

2. Nguyên nhân gây suy giảm sức đề kháng

Hệ miễn dịch kém khiến sức đề kháng cũng suy giảm, thể xác dễ bị mắc bệnh và có nhiều yếu tố làm suy giảm sức đề kháng như:

• Suy giảm hệ miễn dịch: là nguyên nhân chính làm suy giảm sức đề kháng gồm:
  • Suy giảm miễn dịch tiên phát: khiếm khuyết miễn dịch về di truyền do đột biến gen, rối loạn tế bào mầm…
  • Suy giảm miễn dịch thứ phát: do mắc bệnh hệ thống (đái tháo đường, nhiễm HIV/ AIDS), điều trị miễn dịch (hóa trị, xạ trị) hay phẫu thuật…
• Ô nhiễm môi trường: khói bụi, hóa chất,… ngăn chặn sự sản sinh các tế bào lympho Ɓ và Ƭ – các tế bào miễn dịch, gây tác động đến tính năng phổi, mắc bệnh hô hấp như: viêm phổi, viêm phế quản….
• Lạm dụng kháng sinh: kháng sinh tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh, lợi khuẩn đường tiêu hóa và giảm lượng cytokine – một hormone trọng yếu cho hệ miễn dịch, khiến thể xác yếu đi và giảm khả năng đương đầu với tác nhân gây hại.
• Uống ít nước: nước đóng vai trò vô cùng trọng yếu với thể xác, đặc biệt hệ miễn dịch. Nước giúp lưu thông máu, phân phối oxy cho thể xác hoạt động, giúp tế bào nhận hoạt chất và thải trừ các độc tố khỏi thể xác. Thiếu nước sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch, suy giảm sức đề kháng.
• Sử dụng nhiều thức ăn sơ chế sẵn: chứa quá nhiều cholesterol, đường, muối… là những chất độc hại cho thể xác. Nếu sử dụng nhiều sẽ làm suy yếu các tế bào lympho Ɓ và Ƭ – tạo miễn dịch chủ động cho thể xác, làm giảm đề kháng
• Stress: kéo dài thường xuyên làm giảm nồng độ hormone Testosterone và Estrogen gây suy giảm miễn dịch.
• Lười vận động: làm quá trình chuyển hóa và trao đổi, hấp thu chất trong thể xác diễn ra chậm hơn, dễ suy giảm miễn dịch, bị bệnh. Vì vậy nên thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, chạy bộ, yoga,…. tối thiểu 15 phút mỗi ngày để cơ bắp được phát triển, tăng cường trao đổi chất.
• Béo phì, thừa cân: làm tăng rủi ro mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường, mỡ máu, huyết áp… làm tăng tiết hormon thiếu kiểm tra, phá vỡ cấu khả năng phòng bệnh của hệ miễn dịch.
• Thức quá khuya: không ngủ đủ từ 7 – 8 giờ mỗi ngày khiến thể xác mệt mỏi, không sản sinh đủ Melatonin làm hệ miễn dịch không tạo đủ bạch cầu chống lại tác nhân gây bệnh.

3. Dấu hiệu suy giảm sức đề kháng và hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch và sức đề kháng bị suy giảm đi kèm một số dấu hiệu điển hình như:

• Suy nhược trí não: trí não luôn ủ rũ, chán nản, kèm cảm nhận khó chịu, thiếu sức sống, rất dễ mệt mỏi.
• Vết thương chậm lành: suy giảm sức đề kháng tác động đến khả năng đông máu, nếu bị đứt tay, chảy máu nhiều máu sẽ khó đông hơn, vết thương khó lành hơn.
• Dễ mệt mỏi: lúc nào cũng cảm thấy mệt mỏi, đau nhức thể xác, không có sức lực dù ngủ đủ giấc.
• Tiêu hoá kém: quá trình tiêu hóa và hấp thu hoạt chất kém hơn bình thường, dễ bị đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, phân sống,…. khi ăn phải thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.
• Dễ mắc bệnh, nhiễm khuẩn: là dấu hiệu thường gặp ở người suy giảm sức đề kháng, họ dễ mắc phải các bệnh nhiễm trùng như: lao phổi, viêm phổi, phế quản, viêm xoang,… và dễ bị tái phát.

Ngoài những dấu hiệu trên, người bị suy giảm sức đề kháng thể xác xanh xao, gầy ốm, thiếu máu… hay tác động đến đơn vị như tim: tim đập nhanh, đau tức ngực.

4. Đối tượng dễ bị suy giảm sức đề kháng

Sức đề kháng rất dễ bị suy giảm, đặc biệt ở các đối tượng như:

• Người mắc các bệnh mãn tính: các bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường, gan thận, viêm phổi… hoặc sử dụng nhiều thuốc kháng sinh, kháng viêm, điều trị ung thư…
• Người ốm dậy: thể xác vẫn yếu ớt, mệt mỏi, ăn không ngon miệng, trí não chán nản… khiến sức đề kháng suy yếu, dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây hại.
• Trẻ em: trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 3 tuổi sức đề kháng còn non nớt, bé chỉ được nhận miễn dịch thụ động qua nhau thai và sữa mẹ nên hệ miễn dịch chưa được phát triển toàn diện, rất dễ bị bệnh.
• Phụ nữ mang thai: mang thai khiến mẹ cần gấp đôi hoạt chất để bổ sung cho cả mẹ và bé, vì vậy nếu không phân phối đủ dinh dưỡng mẹ rất dễ bị suy giảm sức đề kháng, khả năng nhiễm trùng và bị nặng hơn so với các đối tượng khác. Đồng thời việc điều trị cũng khó khăn hơn vì một số loại thuốc chống chỉ định với phụ nữ có thai, tác động đến thai nhi.
• Người cao tuổi: khởi đầu bước vào độ tuổi lão hóa khiến các đơn vị cũng như sức đề kháng không thể tránh khỏi suy giảm tính năng. Hệ miễn dịch suy yếu khiến thể xác dễ bị nhiễm trùng, mắc bệnh mạn tính và phản ứng chống lại các tác nhân gây hại kém.

5. Biện pháp tăng cường miễn dịch và đề kháng

Sức đề kháng rất dễ bị tác động bởi các tác nhân gây hại như: ô nhiễm môi trường, stress, lo ngại kéo dài, chính sách sinh hoạt không lành mạnh, lười vận động… Vì vậy, để tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch khỏe mạnh chúng ta nên:

5.1. Bổ sung dinh dưỡng qua thực phẩm

Bổ sung dinh dưỡng rất đầy đủ rất thiết yếu, đặc biệt vitamin và khoáng chất cho hệ miễn dịch khỏe mạnh, hoạt động tốt.

• Bổ sung qua hải sản: các loại hải sản như cá hồi, tôm, cua, bào ngư, sò huyết… Phân phối rất nhiều hoạt chất như Omega 3; các vitamin 𝓐, 𝓓, Ɓ; cùng khoáng chất: Sắt, Kẽm, Photpho, Canxi, Magie… và acid amin thiết yếu. Các chất này giúp tăng cường hệ miễn dịch, phát triển chiều cao và trí tuệ, tốt cho tim mạch, ức chế sự phát triển virus…

• Bổ sung thịt gia cầm: phân phối nhiều protein, lipid, các acid amin, chất khoáng… giúp tăng cường phát triển chiều cao, cân nặng, tăng cường sức đề kháng. Một số loại thịt giàu protein như: thịt bò, gà, lợn…
• Bổ sung qua rau củ, trái cây: giúp phân phối các vitamin 𝓐, ₵, 𝓓, E, vitamin nhóm Ɓ cùng khoáng chất Sắt, Kẽm, Selen… cùng chất xơ để tăng cường sức đề kháng, chống oxy hóa thể xác, tốt cho hệ tiêu hóa. Một số loại hoa quả, thực phẩm nên bổ sung như: các quả mọng nước họ cam quýt bưởi, táo, nho, hay cà rốt, khoai lang, hành tây hoặc rau có màu đỏ, vàng, xanh đậm như: bông cải, rau bina….

Tìm hiểu thêm:

5.2. Giữ lối sống lành mạnh

Ngoài bổ sung hoạt chất, chúng ta nên thay đổi chính sách sinh hoạt lành mạnh như:

• Tập thể dục: thể xác tăng cường sản sinh kháng thể và bạch cầu chống lại các tác nhân gây bệnh, khi vận động thân nhiệt tăng ngăn cản sự phát triển vi khuẩn, chống lại được cảm cúm thông thường. Ngoài ra còn làm khí huyết lưu thông. Vì vậy chúng ta nên tập thể dục, chạy bộ, yoga, chơi thể thao tối thiểu 15 phút mỗi ngày.
• Ngủ đủ giấc, tránh stress: ngủ đủ giấc giúp tăng sức đề kháng, thiếu ngủ dễ khiến trí não mệt mỏi, uể oải. Mệt mỏi cũng làm giảm sức đề kháng do thể xác giải phóng adrenalin ức chế hệ miễn dịch, vi khuẩn gây bệnh dễ xâm nhập vào thể xác.
• Uống đủ nước: giúp mang các tế bào miễn dịch, chống nhiễm trùng tới khắp nơi trên thể xác, thải chất độc. Nếu uống ít nữa sẽ làm hệ bạch huyết chậm di chuyển và suy giảm hệ miễn dịch, các chất độc tích tụ lại trong thể xác.
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài: giúp bảo vệ hệ hô hấp hạn chế khói bụi, ô nhiễm đồng thời tránh được vi khuẩn gây bệnh thâm nhập vào thể xác khi đến nơi đông người.
• Giữ gìn vệ sinh: cần vệ sinh thân thể, chân tay sạch sẽ bằng xà phòng mỗi khi đi ra ngoài về hoặc đi vệ sinh. Ngoài ra cũng nên vệ sinh các đồ đạc trong nhà thường xuyên để tránh bụi bẩn, vi khuẩn gây hại.
• Tránh xa chất kích thích: rượu bia, thuốc lá, cafe… là những chất gây ức chế hệ thống miễn dịch, stress thần kinh, tăng rủi ro mắc các bệnh mạn tính và suy giảm sức đề kháng thể xác.

5.3. Bổ sung sữa ColosCare mỗi ngày giúp tăng cường đề kháng

Ngoài những biện pháp tăng cường miễn dịch kể trên, để tăng cường sức đề kháng nhanh chóng, hiệu quả, chúng ta nên bổ sung sữa vào chính sách ăn uống mỗi ngày. Bởi sữa phân phối nguồn dinh dưỡng cực giàu dưỡng chất như: Canxi, vitamin, khoáng chất, acid amin thiết yếu trợ giúp tăng cường sức đề kháng.

Một trong những dòng sữa tăng cường sức đề kháng được yêu thích nhất hiện tại là ColosCare – sản phẩm của Nutricare là thương hiệu Quốc gia Dinh dưỡng У học hàng đầu Việt Nam.

ColosCare được phát triển bởi các Chuyên Viên dinh dưỡng hàng đầu trên toàn cầu của Hoa Kỳ, Nhật Bản, Châu Âu. Vì vậy, các loại sản phẩm sữa non ColosCare luôn mang đến nguồn dinh dưỡng tối ưu, an toàn, phù phù hợp với từng lứa tuổi và thể trạng khác nhau của người Việt như:

Sữa bột và sữa pha sẵn ColosCare: (Cho trẻ)

• Sữa non Colostrum chứa kháng thể IgG với hàm lượng cao (1200+mg) cùng tinh chiết nấm men Beta – Glucan 1,3/1,6 cùng vitamin nhóm 𝓐, ₵, E và khoáng chất Kẽm, Selen: giúp tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức khỏe hệ hô hấp.
• HMO 2’LF, Lactoferrin: ức chế sự phát triển của vi khuẩn, virus.
• Chất xơ hòa tan (FOS/Inulin): trợ giúp hệ tiêu hóa, nuôi dưỡng lợi khuẩn, kết phù hợp với DHA giúp trẻ phát triển trí não. Sản phẩm chứa 32 dưỡng chất thỏa mãn khuyến nghị Bộ y tế giúp trẻ phát triển toàn diện.

Bột dinh dưỡng – ăn dặm ColosCare: (Cho trẻ thời kỳ ăn dặm từ 6 – 24 tháng tuổi)

• Sữa non IgG24h: được nhập khẩu từ Mỹ giúp tăng cường miễn dịch, ngăn ngừa nhiễm khuẩn hệ tiêu hóa, hô hấp cho bé.
• Bổ sung lợi khuẩn(BB12 + LA5) và chất xơ (FOS/Inulin) cải tổ tiêu hóa phối hợp tinh chất Oliu giúp hấp thu dưỡng chất tốt.
• DHA, acid Folic: tăng cường trí tuệ, khả năng ghi nhớ.

Sữa non ColosCare Adult: tăng sức đề kháng ở người cao tuổi, trung niên, trẻ em trên 10 tuổi, hoặc người bổ sung năng lượng sau phẫu thuật, ốm dậy… với công thức đột phá:

• Sữa non Colostrum IgG 1200+: tăng sức đề kháng, tăng cường sức miễn dịch để trợ giúp chống lại virus, vi khuẩn gây bệnh, cải tổ tính năng xương khớp, tim mạch, tăng cường hấp thu.
• Lactoferrin & Probiotic: ức chế vi khuẩn và virus gây bệnh tấn công hệ tiêu hóa.
• Beta Glucan: kích thích miễn dịch tự nhiên và tăng cường sức khỏe hô hấp.

Sữa non ColosCare IgG24h: 

Thành phần 100% sữa non Colostrum nhập khẩu từ Mỹ chứa kháng thể IgG và IgA giúp tăng cường miễn dịch. Phối hợp khoáng chất Kẽm, Lysine và hệ 5 enzym (bao gồm: Alpha-Amylase, Protease, Lactase, Cellulase, Lipase): tăng sức đề kháng và cải tổ tính năng hệ tiêu hóa. Sản phẩm dùng cho trẻ em, người suy giảm miễn dịch.

10+ Cách tăng cường hệ miễn dịch giúp bạn luôn khỏe mạnh

Để biết thêm thông tin sản phẩm hoặc có bất kỳ thắc mắc nào về sức đề kháng, hãy liên hệ hotline 18006011 để được trợ giúp kịp thời.

Như vậy nội dung đã phân phối cho bạn những thông tin về khái niệm sức đề kháng, nguyên nhân, dấu hiệu, đối tượng dễ bị suy giảm sức đề kháng cùng những biện pháp nhằm tăng cường sức đề kháng.

Kỳ vọng qua nội dung trên sẽ giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích để chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình nhé!

Nội dung chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.