Tượng nữ thần tự do nằm ở đâu – tượng nữ thần tự do

Ngày 28/10 vừa qua người Mỹ long trọng kỷ niệm hơn 125 năm ngày khánh thành pho tượng Nữ thần Tự do tại New York. Tượng trưng cho quốc gia Hoa Kỳ và tổ chức lễ nhập quốc tịch cho 125 người dân tới từ 46 nước trên toàn cầu. Sự đa chủng tộc được ca tụng đã làm ra sức mạnh của quốc gia này.

Những thông tin chưa ai biết về pho tượng nữ thần tự do ở New York

Người ta nói rằng, đến New York mà chưa ghé xem Nữ thần Tự do thì chưa phải là đến New York. Có người còn nói quá lên rằng, đến Mỹ mà chưa tận mắt thấy Nữ thần Tự do thì chưa phải đến Mỹ. Sự tự hào ấy của người Mỹ không phải là không có lý. Bởi lẽ, biết bao nhiêu pho tượng đẹp, nguy nga và có ý nghĩa ở nhiều nơi trên toàn cầu song hình như chẳng tượng đài nào nói lên được nhiều ý nghĩa, gắn với nhiều mẩu chuyện và được ghi nhận nhiều kỷ lục như pho tượng Nữ thần Tự do.

Nguồn gốc và lịch sử tạo dựng

Mùa hè năm 1865, tại một buổi tiệc ở Paris, một nhóm trí thức Pháp nâng cốc chúc mừng tương lai của Hoa Kỳ. Họ hoạt động trong Trào lưu khôi phục nền Cộng hoà ở nước Pháp. Thắng lợi của nền dân chủ ở Mỹ đã cho họ ngọn đuốc soi đường đầy hứa hẹn.

Edouard René Lefèbre de Laboulaye, chủ nhân buổi tiệc, một trí thức tiếng tăm nêu ý kiến tặng một tượng đài nguy nga cho nền Độc lập Hoa Kỳ. Ý tưởng đó đã sở hữu lĩnh trí óc của nhà điêu khắc trẻ Frédéric Auguste Bartholdi có mặt hôm ấy.

Tượng Nữ thần Tự do được xem như là biểu tượng của New York.

Bartholdi trước đó đã được giao nhiệm vụ làm một tượng đài ở kênh đào Suez (Ai Cập). Ông đã phác thảo một số mô hình, tượng một phụ nữ Ai Cập giương cao ngọn đuốc. Phương án này không được chấp thuận nhưng đã gợi ý cho ông về pho tượng theo gợi ý của Laboulaye.

Năm 1871, ông lên tàu sang Hoa Kỳ, đi thăm dò rất nhiều nơi và cuối cùng quyết định chọn quần đảo nhỏ Bedloe ở cửa biển New York làm nơi đặt tượng. Quần đảo này nằm ở một vị trí tuyệt đẹp, đối mặt với 2 khu đông dân cư nhất của New York là Brooklyn và Manhattan. Mọi tàu bè đi vào Tp phải đi qua trước mặt nó.

Ở Mỹ về, Bartholdi lao vào sáng tác. Kinh nghiệm từ những phác thảo trước đó và bức tranh “Nữ thần Tự do dẫn dắt nhân dân” của họa sĩ Eugène Delacroix đã hỗ trợ ông xây dựng pho tượng “để đời” tặng nhân dân Mỹ.

Năm 1875, ở Pháp, Hội Pháp – Mỹ được thành lập để quyên góp tiền xây dựng pho tượng. Việc này chẳng đơn giản thực hiện vì nước Pháp thời đó đắm chìm trong cơ chế phong kiến khắc nghiệt của Napoleon III. Nhưng cuối cùng, sau 19 năm lao động vất vả, vượt qua mọi thiếu thốn về vốn liếng, vật liệu, nhân lực,… pho tượng đã được đúc xong tại Paris năm 1884.

Tóm tắt đôi dòng lịch sử

Hàng trăm triệu người đã tới tham quan và ngắm nhìn Nữ thần Tự do. Nhiều người nổi tiếng ghi lại những lời xưng tụng ghi trong cuốn sổ vàng của Nhà lưu niệm. Họ nhìn lên những cánh sao trên vòng nguyệt quế, bó đuốc rực sáng, mang ý nghĩa tượng trưng rất cao và hết lời ca tụng.Một nhà tìm hiểu Mỹ gần đây đã phát hiện một cụ thể lịch sử. Cách đây gần một thế kỷ, năm 1912, chỉ có một người sau khoảng thời gian thán phục ngắm nhìn trên cao, xúc động với những lý tưởng cao quý “Tự do – Bình đẳng – Bác ái”, anh còn nhìn xuống chân tượng mà trầm tư.Anh bước vào nhà lưu niệm ghi những dòng chữ đại ý: Tượng giơ cao ngọn đuốc Tự do, Đồng đẳng, Nhân ái như vậy, nhưng ngay dưới chân tượng, trên chính vùng đất này, người da màu, người phụ nữ, người lao động da trắng vẫn còn bị áp bức, bóc lột thậm tệ…

Người thanh niên ấy có tên là Văn Ba, một tên của Bác Hồ yêu quý của tất cả chúng ta. Người đã từng lao động ở New York, sống tại khu phố nghèo Harlem.

Ý nghĩa của tượng Nữ thần tự do là gì?

Tượng Nữ thần Tự do là một người phụ nữ mang y phục của phụ nữ Hy Lạp hoặc La Mã thời thượng cổ, tay phải giơ cao ngọn đuốc, ý nghĩa của Nữ thần tự do được trổ tài sau đây:

• Biểu tượng của ngọn lửa Prômêtê mang đến cho loài người,

• Tượng trưng cho Tự do, tay trái cầm một tấm bảng ghi dòng số La Mã 4/7/1776 là ngày độc lập của Mỹ .

• Trên trán nữ thần là một vòng nguyệt quế có 7 tia sáng toả ra tượng trưng cho 7 châu: Âu, Á, Úc, Mỹ, Phi, Bắc cực và Nam Cực.

• Dưới chân tượng, có một đoạn xiềng xích bị phá vỡ, tượng trưng cho việc xoá bỏ cơ chế nô lệ và nạn độc tài trên toàn cầu.

Người ta nói rằng nét mặt thanh tú và cương nghị của Nữ thần Tự do được dựa trên chân dung của chính thân mẫu của Bartholdi, người đã khích lệ nhà điêu khắc đi vào văn nghệ. Còn tư thế và cánh tay giơ cao ngọn đuốc là của cô thiếu nữ xinh tươi Jeanne de Pusieux đã kiên trì đứng làm mẫu cho ông sáng tác. Tình yêu nảy sinh, cô đã trở thành vợ của ông.

Pho tượng được đúc ở đâu?

Sau thời điểm hình tượng đã được thông qua, Bartholdi lãnh đạo việc đúc tượng tại xưởng Gaget, Gauthier & Company. Ông ứng dụng kỹ thuật rập nổi các lá đồng dày từ 2,5 đến 3mm thay cho kỹ thuật đúc đồng thông thường. Kết cấu tượng được giao cho kỹ sư Gustave Eiffel (lúc này, tuy chưa làm Tháp Eiffel nhưng ông đã nổi tiếng với những cây cầu thép lớn).

• Tượng cao 45,30 ɱ vào thời đó, đây là một độ cao kinh khủng

• Cấu trúc chịu lực là một trụ trung tâm gồm 4 cột sắt giằng chặt vào nhau. Trụ này cao 29 ɱ, neo chặt vào bệ tượng

• Trên đỉnh có một trụ thứ hai cao 12,2 ɱ để giữ cánh tay cầm đuốc

• Một hệ khung nữa tách ra khỏi trụ trung tâm để gắn các tấm đồng đúc rời của tượng, có độ linh hoạt cao, cho phép các tấm đồng giãn nở theo nhiệt độ và làm tượng chuyển động cùng với gió

• Cả khối tượng có thể đu mang 10 cm, ngọn đuốc có thể dao động 13 cm

Tượng Nữ thần Tự do đúc ở Pháp, còn phần bệ tại Hoa Kỳ được giao cho thiết kế sư Mỹ Richard Morris Hunt thiết kế từ năm 1881. Song người Mỹ không tin vào sự thành công của công trình táo bạo này, cho rằng chỉ là một dự án vu vơ của “một anh chàng Pháp mơ mộng” nên mãi 3 năm sau bản thiết kế mới được duyệt và do vậy thi công chậm so với tiến độ của phía Pháp. Bệ tượng cao 26,7cm, màu vàng lấp lánh đặt tại giữa pháo đài Fort Wood trên đảo Bedloe.

Tượng được dựng vào thời điểm nào?

Pho tượng đúc xong, sau một thời gian triển lãm tại quê nhà. Ngày 19/6/1885, chiếc tàu thuỷ Isere của Pháp chở pho tượng tháo rời, đựng trong 214 thùng gỗ đến đảo Bedloe.

Tháng 5/1886, tượng được dựng lên bệ. Các công nhân đã sử dụng 300.000 chiếc đinh tán để ghép nối 80.640 tấm đồng vào khung mà không dùng dàn giáo, họ thường làm việc bằng cách treo lơ lửng trên không bằng dây thừng.

Ngày 23/10/1886, tấm đồng cuối cùng được ghép xong. Pho tượng Nữ thần Tự do mặt hướng ra đại dương bát ngát giữa khung trời lồng lộng.

Ngày 28/10/1886, chính thức bàn trả pho tượng nhân dân Pháp tặng nhân dân Mỹ trong một sự kiện hết sức trọng thể trong niềm sung sướng và tự hào của hai dân tộc. Cả Tp đổ ra đường và kéo đến cảng để nhìn thấy lễ khánh thành. Một hạm đội lớn, mang màu sắc của ngày hội diễu hành trên biển. Tổng thống Mỹ đương nhiệm là Grover cắt băng khai mạc.

Bài thơ gợi lên hình ảnh những loài người tha hương lũ lượt kéo sang đây hồi cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, biến New York thành Tp lớn nhất toàn cầu của hàng trăm sắc dân.

Từ ngày đó, du lịch Mỹ khách tham quan có thể ngắm nhìn một “báu vật truyền quốc” mang ý nghĩa lịch sử. Lúc ấy, nước Mỹ sung túc và còn hoang vu đang tiếp nhận một cuộc nhập cư từ khắp nơi trên toàn cầu đổ về. Vị Nữ thần tượng trưng cho quốc gia non trẻ này, đứng nơi cửa vào, giơ cao ngọn đuốc soi sáng lối vào vùng đất tự do. Với tấm lòng bao dung rộng mở, sẵn sàng tiếp đón những loài người khốn khổ, những tâm hồn mệt mỏi vì một vết thương lòng nào đó, những người dắt díu nhau từ bỏ quê hương để đi tìm cuộc sống mới.

Ngọn đuốc của nữ thần sáng bằng 2.500 lần ánh trăng rằm. Chưa có pho tượng nào trên toàn cầu to hơn tượng Nữ thần Tự do. Chưa vị trí nào trên Trái đất đón nhận dân tứ xứ kéo đến đông như New York, đúng như lời thơ của thi hào Emma Lazurus khắc dưới chân tượng “Cứ đến đây đi, những người mệt mỏi, nghèo khó…”.

Tính năng đặc biệt của tượng Nữ thần tự do là gì?

Tượng Nữ thần Tự do trở thành một vị trí tham quan hàng đầu toàn cầu thu hút mỗi năm 2 triệu khách tham quan đến tham quan.

Chân tượng đài trước đó là một pháo đài đứng canh bờ biển thì nay là một bảo tàng lịch sử về sự ra đời của tượng đài. Hệ thống thang máy và mấy trăm cầu thang dẫn các khách tham quan lên tận đỉnh đầu của tượng. Chỉ riêng khoảng trống gian bên trong của đầu tượng song song có thể chứa 400 người.

Từ đây, nhìn hết tầm mắt, có thể thấy biển khơi mênh mông, tàu bè qua lại cũng như Tp New York với những tòa nhà chọc trời nguy nga. Chỉ tiếc là không còn toà Tháp đôi ngất ngưởng, đã bị bọn khủng bố đánh đổ sập 10 năm về trước.

Ngoài việc thu hút được hàng triệu người nhập cư đến đảo Ellis Island lân cận, pho tượng còn tồn tại một tính năng thực tiễn hơn là làm ngọn hải đăng, dẫn đường cho các tàu vào vịnh. Vì vậy lúc đầu pho tượng được đặt dưới sự quản lý của Ủy ban Hải đăng Mỹ, rồi sau đó, dưới sự quản lý của Công viên quốc gia.

Tượng Nữ thần Tự do Việt Nam được đặt ở đâu?

Nhà điêu khắc Bartholdi đã làm một pho tượng đồng cao khoảng 3m để triển lãm và pho tượng này được mang đến Việt Nam trưng bày trong một hội chợ, tổ chức tại khu đất phố Tràng Thi, nay là Thư viện quốc gia.

Sau hội chợ, tượng hồi xưa gọi là Tượng Bà đầm xoè được đặt tại một vị trí đẹp thuộc vườn hoa trung tâm trên một bệ đá khá cao ở Bờ Hồ (nay thuộc Khu vực Uỷ ban nhân dân Hà Nội, ngay cửa nhà 12 Lê Lai thẳng ra). Đến ngày 1/7/1890, Pháp chuyển tượng Nữ thần đến vườn hoa Neyret (nay là vườn hoa Cửa Nam) và thay thế bằng tượng toàn quyền Pháp Paul Bert.

Năm 1945, Nhật đảo chính Pháp, Thị trưởng Hà Nội lúc ấy là doctor Trần Văn Lai đã dẹp luôn tượng “bà đầm xoè” vì là dấu ấn của Pháp, cất vào kho. Sau này khi làng Ngũ Xã đúc tượng 𝓐 Di Đà đã xin lại tượng nữ thần, lấy đồng để đúc tượng Phật. Như vậy, nữ thần đã nằm trong thân tượng Phật nặng 16 tấn hiện đặt tại chùa Ngũ Xã, Hà Nội.

Một vài số liệu tham khảo

Pho tượng Nữ thần Tự do có tên gọi chính thức là “Tự do thắp sáng thế giới” (Liberty enlighten the world).

• Mẫu ban đầu tượng cao 1,2m, sau đó các mẫu cứ tăng dần kích thước cho tới có được quy mô lớn, tương ứng với vẻ thoáng rộng trên đảo Redloe (sau đổi tên thành đảo Tự do).

• Trên thực tiễn, riêng pho tượng nặng 225 tấn, không kể bệ và những cột, những giàn giáo gia cố bên trong.

• Tượng cao 46m, phần bệ 47m, tổng cộng 93 ɱ. Tương ứng với chiều cao ấy, lưng của pho tượng rộng 10,6 ɱ, miệng rộng 91cm, ngón tay giữa của Nữ thần dài 2,4m, móng tay 33 cm, lửa trên ngọn đuốc dài 12,8m.

Tuấn HàTheo Việt nam net