Vì sự phát triển bền vững của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi – miền trung có bao nhiêu tỉnh

Kỷ niệm 76 năm ngày truyền thống đơn vị công tác Dân tộc (3/5/1946 – 3/5/2022)

(QBĐT) – Nhân kỷ niệm 76 năm ngày truyền thống đơn vị công tác Dân tộc, Báo Quảng Bình có bài phỏng vấn đồng chí Võ Ngọc Thanh, Trưởng ban Dân tộc tỉnh về những nỗ lực và đóng góp trọng yếu của công tác dân tộc trong việc nâng cao đời sống đồng bào các dân tộc thiểu số, củng cố niềm tin của đồng bào vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc.  

ᴘ/𝒱: Những năm qua tỉnh đã triển khai hiệu quả nhiều quyết sách phát triển kinh tế – xã hội (KT-XH) vùng đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS) và miền núi, đồng chí có thể nhận xét bức tranh toàn cảnh về tình hình KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi hiện tại?

– Đ/ͼ Võ Ngọc Thanh: Tính đến 31/12/2021, dân số vùng ĐBDTTS và miền núi tỉnh ta có 10.907 hộ với 45.400 nhân khẩu, sinh sống tập trung tại 102 thôn, bản thuộc 15 xã và 3 bản của các huyện Minh Hóa, Tuyên Hóa, Bố Trạch, Quảng Ninh và Lệ Thủy.

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Vũ Đại Thắng thăm và tặng quà già làng Đinh Xon, bản Cà Roòng, xã Thượng Trạch (Bố Trạch).

Trong số đó, riêng ĐBDTTS có 6.417 hộ, 27.004 nhân khẩu (chiếm gần 32% dân số toàn tỉnh), gồm các dân tộc: Bru – Vân Kiều và Dân tộc Chứt. Đây là 2 DTTS có số dân đông nhất, sót lại là các DTTS khác như: Mường, Thổ, Tày, Nùng, Thái… với 57 hộ, 177 khẩu. Tỷ lệ hộ nghèo trong ĐBDTTS hiện chiếm 69,52%.

Trong những năm qua, việc thực hiện tốt công tác dân tộc, các chương trình, dự án, quyết sách… đã mang lại khởi sắc trong KT-XH và gương mặt nông thôn miền núi vùng ĐBDTTS. Hệ thống kết cấu hạ tầng thiết yếu được đầu tư xây dựng khá đồng bộ. Đến nay, 100% xã có đường giao thông đến trung tâm xã, có trường mầm non, tiểu học, THCS, trạm y tế được sắp đặt bác sỹ, y sỹ, nữ hộ sinh; được phủ sóng phát thanh, truyền hình, sóng di động; 88,23% xã có điện lưới quốc gia…

Đời sống của đồng bào ngày càng được cải tổ. Số hộ ĐBDTTS có thu nhập khá trở lên ngày càng tăng. Đến nay, toàn tỉnh có hơn 700 hộ làm ăn khá, giỏi, trong đó, có gần 200 hộ thu nhập từ 70 triệu đồng/năm trở lên; tỷ lệ hộ nghèo giảm trung bình từ 4-5%/năm.

Giáo dục huấn luyện được đầu tư hoàn chỉnh từ bậc mầm non đến THPT; hệ thống trường dân tộc nội trú, bán trú phát triển. 100% xã có trường mầm non, tiểu học, THCS; 100% đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học, nhiều nơi đạt chuẩn phổ cập THCS. Đến nay đã có 129 học viên người DTTS được huấn luyện bậc đại học, cao đẳng theo chính sách cử tuyển.

Công tác bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của ĐBDTTS được lưu tâm.

Ban Dân tộc tỉnh và Tỉnh đoàn – Hội LHTN tặng quà cho ĐBDTTS bản Cà Xen, xã Thanh Hóa (Tuyên Hóa).

Hệ thống chính trị ở vùng ĐBDTTS được củng cố. Hiện các xã vùng DTTS không còn “bản trắng” về chi bộ và đảng viên. Nhiệm kỳ 2020-2025, có 82 đảng viên là người DTTS tham gia cấp ủy nền tảng, 2 đảng viên tham gia cấp ủy cấp trên nền tảng; có 133 người DTTS trúng cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 (1 đại biểu cấp tỉnh, 2 đại biểu cấp huyện); có 226 người DTTS tham gia Ủy ban Mặt trận 3 cấp (cấp tỉnh 7 vị, cấp huyện 17 vị).

Hoạt động của hệ thống chính trị ở vùng DTTS ngày càng được nâng lên, làm nòng cốt trong thực hiện công tác dân tộc, quyết sách dân tộc, góp phần phát triển KT-XH, củng cố quốc phòng – an ninh và khối đoàn kết dân tộc, đồng bào đồng thuận, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.

ᴘ/𝒱: Năm 2021 có nhiều dấu mốc trọng yếu trong công tác dân tộc và đời sống ĐBDTTS trong tỉnh. Những kết quả nổi trội trong năm qua là gì, thưa đồng chí?

– Đ/ͼ Võ Ngọc Thanh:Năm 2021, trong cục diện có nhiều khó khăn, Ban Dân tộc đã chủ động nắm bắt tình hình ở nền tảng, tham mưu UBND tỉnh trong chỉ đạo, điều hành và công bố các quyết sách về công tác dân tộc. Rõ ràng và cụ thể, như: Tham mưu triển khai các quyết định của Thủ tướng Chính phủ về rà soát, phân định vùng ĐBDTTS và miền núi theo trình độ phát triển; xác nhận các DTTS còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc trưng thời kỳ 2021-2025; xây dựng giải trình tổng kết Kế sách công tác dân tộc đến năm 2020; tổng kết 10 năm thực hiện quyết sách so với người có uy tín trong ĐBDTTS; tổng kết 5 năm thực hiện Quyết định số 2085/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ…

Ban Dân tộc tỉnh thăm dò tình hình tại bản Còi Đá, xã Ngân Thủy, huyện Lệ Thủy.

Ban cũng từng trực tiếp tham mưu UBND tỉnh công bố các quyết định quy định vai trò, trách nhiệm của người có uy tín (NCUT) và phân công trách nhiệm quản lý nhà nước so với NCUT trong ĐBDTTS trên địa phận tỉnh Quảng Bình; về quy chế phối hợp giữa Ban Dân tộc với UBND các huyện và các sở, ban, nghề cấp tỉnh; Plan triển khai Đề án tăng cường hợp tác quốc tế trợ giúp phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS trên địa phận tỉnh đến năm 2025; thăm dò, xây dựng Đề án Phát triển KT-XH, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng tại bản Còi Đá, xã Ngân Thủy (Lệ Thủy) thời kỳ 2021-2025…

Với sự quan tâm lãnh đạo của UBDT, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, việc thực hiện các quyết sách dân tộc có nhiều khởi sắc. Các đề án: Trợ giúp phát triển KT-XH dân tộc Chứt theo Quyết định 2086/QĐ-TTg của Thủ tướng, Đề án giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn phối cận huyết thống trong ĐBDTTS; công tác thông dụng, giáo dục pháp luật và tuyên truyền vận động ĐBDTTS; trợ giúp hoạt động đồng đẳng giới vùng DTTS thời kỳ 2018-2025… đạt nhiều kết quả tích cực.

Ban Dân tộc đã tham mưu UBND tỉnh thừa nhận 103 NCUT trong ĐBDTTS năm 2021. Các chính sách, quyết sách so với NCUT được quan tâm thực hiện kịp thời và đầy đủ, góp phần khích lệ, khuyến khích NCUT nói riêng, ĐBDTTS nói chung nỗ lực phát huy vai trò cá nhân, chung tay phát triển KT-XH, giữ gìn bản sắc văn hóa, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

ᴘ/𝒱: Xin đồng chí cho biết, trên nền tảng kết quả đạt được, những khó khăn, hạn chế của công tác Dân tộc thời gian qua, các định hướng và nhiệm vụ thời gian tới là gì?

Ban Dân tộc tỉnh và Hội LHPN tỉnh ký kết chương trình phối hợp công tác thời kỳ 2021-2025.

– Đ/ͼ Võ Ngọc Thanh: Thực hiện các nghị quyết, quyết định, plan, văn bản hướng dẫn của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Dân tộc (UBDT), Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh…, căn cứ tình hình vùng ĐBDTTS và kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS và miền núi của tỉnh năm 2021, Ban Dân tộc đã xây dựng plan triển khai thực hiện chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS và miền núi năm 2022 của tỉnh; Chương trình hành động và Plan thực hiện công tác dân tộc, quyết sách dân tộc năm 2022.

Để thực hiện tốt nhiệm vụ năm 2022, Ban tập trung tham mưu giúp UBND tỉnh triển khai hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết, tổng kết, văn bản chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, UBDT và Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh về thực hiện công tác dân tộc, quyết sách dân tộc. Trước mắt, triển khai plan thực hiện Kế sách công tác dân tộc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045; chương trình, plan và các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS và miền núi thời kỳ 2021-2030 trên địa phận tỉnh và các chương trình, quyết sách dân tộc đang được triển khai.

Ban sẽ phối hợp cùng các sở, nghề liên quan tham mưu UBND tỉnh sắp đặt nguồn vốn đối ứng và phân bổ nguồn vốn Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS và miền núi thời kỳ 2021-2025 năm 2022; kêu gọi lồng ghép các nguồn vốn để đầu tư phát triển KT-XH vùng DTTS; tăng cường công tác phối phù hợp với các sở, ban, nghề có liên quan triển khai hiệu quả công tác, quyết sách dân tộc.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, thông dụng giáo dục pháp luật và các chương trình, quyết sách trong vùng ĐBDTTS và miền núi nhằm nâng cao nhận thức pháp luật, ý thức chấp hành và thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, quyết sách pháp luật của Nhà nước cho bà con. Ban sẽ thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình đời sống, kinh tế, văn hóa, xã hội vùng ĐBDTTS; thực hiện tốt công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, kiến nghị, phản ánh liên quan đến ngành nghề công tác, quyết sách dân tộc…

Đời sống đồng bào DTTS ngày càng khởi sắc (bản ARem, xã Tân Trạch, Bố Trạch)

Năm 2022 sẽ tập trung kêu gọi, lồng ghép các nguồn lực đầu tư phát triển KT-XH các xã, thôn bản đặc biệt khó khăn vùng ĐBDTTS và miền núi. Quá trình triển khai sẽ tăng cường công tác thanh tra, xác minh để kịp thời hướng dẫn, chỉnh đốn những thiếu sót trong thực hiện quyết sách so với vùng ĐBDTTS và miền núi.

Bên cạnh những nhiệm vụ trọng tâm nêu trên, thực hiện chỉ đạo của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Vũ Đại Thắng tại buổi làm việc với Ban Dân tộc tỉnh về triển khai nhiệm vụ năm 2022 và thực hiện Nghị quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội về Phê duyệt Đề án tổng thể phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS và miền núi thời kỳ 2021-2030, Ban Dân tộc tỉnh sẽ tìm hiểu, phối phù hợp với sở, ban, nghề, tham mưu cho UBND tỉnh về các cơ chế quyết sách so với vùng ĐBDTTS và miền núi. Tại buổi làm việc, nhiều nội dung gợi ý, kiến nghị… đã được đồng chí Bí thư Tỉnh ủy quan tâm chỉ đạo UBND tỉnh, các sở, nghề thực hiện. Đây là những tín hiệu vui và là tiền đề trọng yếu để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân tộc trong năm 2022 và những năm tiếp theo.

ᴘ/𝒱: Xin cảm ơn đồng chí về cuộc trao đổi này!

Ngọc Mai (thực hiện)